چکیده:
با بررسی دقیق در واقعه عاشورا و سیره امام سجاد(ع) درمییابیم که امام سجاد(ع) در جاویدان ماندن این نهضت و قیام خونین که تا ابد در ذهن و جان بشریت نقش بسته است نقش بسیار مهم و اثرگذاری داشته است و البته از عهده این مسئولیت و رسالت بهخوبی برآمده است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی ابعاد شخصیتی حضرت امام سجاد(ع) و بیان راهکارهایی است که ایشان در جهت احیا و تداوم نهضت عاشورا انجام دادهاند. امام سجاد(ع) فرزند برومند حسین بن علی(ع) است که در سال 38 هجری به دنیا آمد. ایشان همانند دیگر امامان معصوم از اخلاق برجستهای برخوردار بودند و همچنین ازنظر علمی سرآمد زمان خود بودند. امام سجاد با توجه به مصلحت الهی در واقعه عاشورا بیمار شدند که همین بیماری باعث شد که ایشان را نکشند و این ذخیره امامت باقی بماند تا شیعه بی رهبر نباشد. بعد از حادثه عاشورا، اسرا به کوفه و سپس به شام فرستاده شدند و امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) در فرصتهایی که به وجود میآمد سخنرانی کردند و پیام کربلا را به همگان رساندند. آنها مظلومیت امام حسین(ع) ویاران باوفایشان و ظلمهایی که دشمنان یزیدی در حق ایشان انجام دادند را بیان کردند، این افشاگریهای امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) توطئه یزید که خواری اهلبیت بود را خنثی کرد و قضیه به سود اهلبیت تغییر کرد. امام سجاد(ع) در طول زندگی از روشهای مختلفی استفاده کردند تا واقعه جانسوز کربلا به فراموشی سپرده نشود. این اقدامات آثار و پیامدهایی به همراه داشت که از آن جمله میتوان به تنفر مردم از امویان، قیام مختار، توابین و قیامهای مختلفی که نشات گرفته از قیام امام حسین(ع) بودند را اشاره کرد.
خلاصه ماشینی:
آن ها مظلوميت امام حسين (ع ) وياران باوفايشان و ظلم هايي که دشمنان يزيدي در حق ايشان انجام دادند را بيان کردند، اين افشاگري هاي امام سـجاد(ع ) و حضـرت زينـب (س ) توطئـه يزيد که خواري اهل بيت بود را خنثي کرد و قضيه به سود اهل بيت تغيير کرد.
اهميت اين موضوع زماني روشن مي شود که گروهي از مورخان و نويسندگان قـديم و معاصـر از شـيعه و سني بر اين باورند که امام سجاد(ع ) بعد از حادثه جان گداز عاشورا و مصيبت هايي که بر ايشان و اهل بيـت (عليهم السلام ) وارد شد، عملا از سياست کناره گيري کردند و به امور عبادي و شخصي خويش پرداختند و نه تنها در برابر حاکمان زور گوي بني اميه هيچ گونه اعتراضي نکردند بلکه از مطيع تـرين افـراد اهـل بيـت (عليهم السلام ) نزد دستگاه حاکم بودند.
٢. نقش تبليغي حضرت سجاد(ع ) در نهضت کربلا هدف امام حسين (ع ) از بردن اهل بيت با خود، پيام رساني و تبليغ بود.
٣. روش هاي امام سجاد(ع ) در احياء نهضت عاشورا امام سجاد(ع ) بعدازاينکه رسالت تبليغي خويش را درراه بازگشت از کربلا به مدينـه بـا موفقيـت بـه پايـان رساندند براي اينکه اين حادثه جان گداز به فراموشي سپرده نشود به همگان سـفارش مـي کردنـد تـا بـر مصيبت حضرت سيدالشهدا(ع ) گريه کنند و با يادآوري فاجعه کربلا نگذارند دشمن به هدف خود کـه پـاک شدن اين حادثه در ذهن مردم است برسد.