چکیده:
این مقاله به بررسی موانع اجتماعی توسعهیافتگی در استان ایلام و درک و تفسیر مردمان آن دیار از توسعه میپردازد. با توجه به اینکه روششناسی عمدهی این تحقیق کیفی بوده؛ از روش مردمنگاری برای عملیات گردآوری دادهها و از نظریهی زمینهای برای تحلیل و ارائهی دادهها استفاده شده است. در این پژوهش، اطلاعات مشاهدهای و اسنادی توسط محقق گردآوری و اطلاعات مصاحبهای نیز از 56 نفر مشارکتکنندگان ساکن در میدان مطالعه به عمل آمد. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونهگیری کیفی ـ هدفمند و برای تعیین تعداد مصاحبهشوندگان از منطق اشباع نظری در نمونهگیری نظری استفاده شد. سپس عملیات تحلیل اطلاعات در سه مرحلهی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شده و یک مدل زمینهای برای هر یک از سؤالها ترسیم گردید. در نهایت از ترکیب کلیهی مقولهها، مدل نهایی تحقیق استخراج شد. نتایج بررسی نشان میدهد که مهمترین موانع اجتماعی توسعهیافتگی در این استان بافت غالب ایلی و قبیلهای، میزان پایین سرمایهی اجتماعی، سستشدن روابط اجتماعی و فقدان نظام شایستهسالاری میباشد.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه ، مسئله ی اصلی آن است که مردم استان ایلام موانع اجتماعی توسعه و پیامدهای آن را چطور درک و تفسیر میکنند؛ چه تصوری از پیامدهای آن در زندگی روزمره و عینی خود دارند و تأثیرهای آن را چگونه ارزیابی میکنند.
مطالعه ی حاضر از این نظر نیز حائز اهمیت است که با تلقی انسان محور از تغییر و توسعه در نظر دارد با و رود به نظام معنایی و میان ذهنیت های مردم استان ایلام به بررسی موانع اجتماعی توسعه پرداخته و آنچه را که مردم واقعا تجربه کرده و درک میکنند، مورد مطالعه قرار دهد.
نظریه پردازان عمدهی این مکتب که در مکتب وابستگی، نظام جهانی و حتی صورتبندی اجتماعی نیز صاحب ایدههای ارزشمندی هستند، عبارتند از: Paule Sweezy،Paul Baran،Gunder Frank و Samir Amin این متفکران در تبیین علل توسعه نیافتگی جوامع جهان سوم بر تأثیرهای استخراجی ـ استثماری پیامدهای نفوذ سرمایه داری تأکید دارند .
(2001:1 114 world-system theory روششناسی پژوهش با توجه به اینکه روششناسی عمدهی این تحقیق کیفی بوده و از روش مردمنگاری برای عملیات گردآوری دادهها و از نظریه ی زمینه ای برای تحلیل و ارائه ی دادهها استفاده شده است .
(رجوع شود به تصوير صفحه)Tribal Texture) ٢- میزان پایین سرمایه ی اجتماعی: مقوله ی فوق نمایانگر تغییر و تحولات ایجاد شده در نظام اجتماعی مردم استان ایلام و درک و ارزیابی آنها از این تغییرات است .
مردم ایلام موانع توسعه در منطقه ی خود را در حوزهی سست شدن روابط اجتماعی به مثابه پدیدهای که باعث تضعیف شبکه های تعاملی در جامعه ی آنان شده است ، تفسیر و ارزیابی میکنند.