چکیده:
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دولت جدید، دارای پیچیدگی‌هایی است و درک و شناخت این پیچیدگی‌ها و ارتباط میان «اسلام سیاسی فقاهتی» و «جمهوریت» اهمیت زیادی دارد. همچنین رسیدن به این شناخت برای درک بهتر عملکرد نظام جمهوری اسلامی نیز اهمیت بسزایی دارد و برای فهمیدن این پیچیدگی‌ها باید این مبانی شناخته و منشأ آن به درستی فهمیده شود. بر این اساس، هدف اصلی این مقاله فهم بنیاد اساسی دولت در جمهوری اسلامی ایران است.این مقاله براساس روش گفتمان لاکلا و موف به تحلیل بنیاد دولت در جمهوری اسلامی پرداخته و آن را در قالب گفتمانی بدیل برای دیگر گفتمان‌های رقیب خود، مورد بررسی قرار می‌دهد. بر این اساس، دال مرکزی گفتمان انقلاب اسلامی «اسلام سیاسی فقاهتی» است که با استقرار جمهوری اسلامی در ولایت فقیه تجلی پیدا می‌کند.نتایج پژوهش نشان داد،دولت در جمهوری اسلامی ایران، الگویی متفاوت و بدیل نسبت به تمام الگوهای پیشین از خود ترسیم کرد. این مسئله با توجه به تحول گفتمانی‌ای که در اثر انقلاب اسلامی پیش آمد و با مرکزیت «ولایت فقیه» به وجود آمد. از این‌رو باید در نظر داشت که نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه، بدیل تمامی الگوهای گفتمانی پیش از خود و نیز گفتمان‌های رقیب خود است.
خلاصه ماشینی:
به نوعی می توان گفت ، چنانکـه در بالاتر نیز آمد، ایدة امام خمینی در زمان تبعید در نجف ، برای ایجاد حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه ، که البتـه هنـوز شـکل آن مشـخص نبـود و بعـدها در جمهـوری اسلامی تبلور یافت ، نقش مهمی در مفصل بندی آتی این گفتمان و تبدیل آن به گفتمـان انقلاب اسلامی داشت .
گفتمان انقلاب اسلامی با دال مرکزی اسلام سیاسی فقاهتی ، درصدد دسـتیابی بـه حکومت دینی و نفی سکولاریسم و جدایی نهاد دولت از دین بود.
همچنین این را باید در نظر داشت کـه در گفتمان انقلاب اسلامی ، «رهبری » در جایگاه دال برتر، عامل مهمی در ایجاد زنجیـره ای معنایی میان دال ها بود و به خوبی توانست رابطۀ هم ارزی را میان دال های اسلام ، مردم ، ایدئولوژی ، حکومت اسلامی و عدالت شکل دهد.
از آنجایی که نظام جمهوری اسلامی ایران به عنـوان یـک نظـام اسـلامی و البتـه مدرن ، براساس قانون اساسی شکل گرفته است ، باید به این موضـوع نیـز پرداخـت کـه جایگاه رهبر، حاکم و ولی فقیه ، که نمود این نظام سیاسی است ، در کجاست و با توجه به تعبیرهای مختلف از این مسئله ، ولی فقیه با داشتن صفت مطلقه ، دارای چه وظـایفی است ؟ از این رو، باید توجه داشت که در قانون اساسی ، یکی از مهم ترین مباحث ، ایجاد حد و مرز مشخص برای حکومت گران است .
(
, 
, 
)
