چالش‌های حوزه ارزش‌گذاری و ارزیابی شرکت‌های نوپای فناوری اطلاعات مقاله

ارزش‌گذاری کسب‌وکارهای نوپا همواره موضوعی مهم در مذاکرات میان کارآفرینان و سرمایه‌گذاران بوده است. بررسی پژوهش‌های موجود نشان می‌دهد علیرغم اهمیت موضوع، شناخت کافی در مورد این بخش مهم وجود ندارد و شناسایی راه‌حل مناسب هم برای کارآفرینان و هم برای سرمایه‌گذاران لازم و ضروری است. پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه ارزش‌گذاری کسب‌وکارهای نوپا بر این نکته تاکید داشته‌اند که ارزش‌گذاری چنین کسب‌وکارهایی به دلایل متعدد امری پیچیده و دشوار است. هدف از این پژوهش بررسی چالش­های نظام ارزش‌گذاری شرکت‌های نوپای فناوری اطلاعات ایران بوده است. با توجه به فقدان پژوهش‌های کافی در این خصوص در ایران، همچنین پنهان بودن جنبه‌های مختلف مسئله و تفاوت‌های میان روش‌های پژوهش کیفی و کمی، حوزه موردمطالعه این پژوهش نیازمند پژوهش­هایی کیفی بود. در ابتدا ادبیات مرتبط با این حوزه مرور شد و مدل­های کمی و کیفی ارزش‌گذاری شرکت­های نوپا بررسی شدند. با روش کیفی و با استفاده از مصاحبه به جمع­آوری داده در خصوص نحوه ارزش‌گذاری شرکت­های نوپای فناوری اطلاعات در ایران و ضعف­ها و چالش­های این فرایند پرداخته شد و با خبرگان ارزش‌گذاری و سرمایه­گذاری بر روی شرکت­های نوپای فناوری اطلاعات مصاحبه شد. مصاحبه­های انجام شده به روش «تحلیل تم» بررسی شدند و پس از تحلیل مصاحبه­ها، سه تم اصلی (وضعیت فعلی حوزه ارزش‌گذاری شرکت‌های نوپا در ایران، چالش‌های دست‌یابی به مدل کاربردی بومی برای ارزش‌گذاری شرکت‌های نوپا، چالش‌های حوزه ارزش‌گذاری شرکت‌های نوپا در ایران) و دوازده زیرتم شناسایی شد.

بدین صورت باوجود چالش های متعدد و وجود روش های مختلف ، این سؤال مطرح است که چگونه ارزش گذاری شرکت های نوپا را در عمل انجام دهیم ؟ و مدلی مناسب برای ارزش گذاری کسب وکارهای نوپا در زمینه فناوری اطلاعات با توجه به شرایط و اقتضائات کشور به چه شکل است ؟ در پژوهش های پیشین به شکل پراکنده در خصوص این عوامل و روش ها بحث شده است و پژوهشی جامع در 1. با توجه به عدم وجود چارچوب مشخص در این حوزه و فقدان تحقیقات مناسب در زمینه چالش های ارزشگذاری شرکت های نوپای ایرانی، برای این منظور سعی شده بر اساس روش کیفی، با انجام مصاحبه با خبرگان صنعت و تحلیل تم بر روی یافته ها، به چارچوبی در این خصوص دست یافت . Mason Stark (رجوع شود به تصویر صفحه) ازآنجاکه در کسب وکارهای نوپای کشور، در مرحله تولد و بلوغ این صنعت هستیم ، یکی از اهداف آموزشی اساتید کارآفرینی در مقوله ارزش های نهایی، استقرار کسب وکارهای دانشجویی عنوان شده است (الیاسی و فرخ ، ١٣٩١). او بر اساس پژوهش های خود بر روی کسب وکارهای نوپای فناورانه در آمریکا و نحوه خرید سهام آن ها، چارچوب بسیار مناسبی از عوامل مهم برای سرمایه گذاران در ارزش گذاری این کسب وکارها ارائه کرده است . Academic Press The determinants of startup valuation in the venture . com/abstract=999263 Company valuation methods. M. Valuation of Startups Investment Attractiveness Based on Neuro-Fuzzy . Computers :Risk-Based New Venture Valuation Technique . Journal of Business Valuation .