چکیده:
پروسه جهانیشدن در بعد اقتصادی که منجر به همگرایی و ادغام اقتصادی کشورها در زمینههای تجاری، بازارهای مالی، سرمایه، نیروی کار و ... شده است، از طریق کانالهای مختلفی، نوسانات اقتصاد جهانی را به اقتصاد داخلی کشورها منتقل میکند. به جرات میتوان گفت که نرخ ارز، یکی از مهمترین و حساسترین متغیرها در انتقال اثرات مذکور است. حال سؤال اصلی تحقیق حاضر، این است که: تغییرات نرخ ارز در پروسه جهانیشدن، به چه میزان، قیمتهای مصرفکننده را تحت تأثیر قرار میدهد. مطالعه حاضر، با استفاده از دادههای 32 کشور درحالتوسعه و 24 کشور توسعهیافته، طی دوره زمانی 1980 تا 2016 و با بهکارگیری مدل انتقال ملایم تابلویی، به بررسی درجه عبور نرخ ارز به قیمتهای مصرفکننده، تحت رژیمهای جهانیشدن پرداخته است. بدین منظور از شاخص جهانیشدن استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که درجه عبور نرخ ارز در کشورهای درحالتوسعه، بیشتر از کشورهای توسعهیافته است. همچنین با انتقال از رژیم اول (جهانیشدن پایین) به رژیم دوم (جهانیشدن بالا) درجه عبور نرخ ارز به قیمتهای مصرف کننده، در کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته به ترتیب افزایش و کاهش مییابد.
طبقهبندی JEL: E31، O24، F62
The economic dimension of the globalization process has led to the convergence and economic integration of countries in the fields of business, financial markets, capital and labor. Through various channels, global economic fluctuations is transmited to the domestic economy of the countries and it can safely be said that the exchange rate is one of the most important and most sensitive variables in transferring the effects mentioned. The main question of the present research is that how much the exchange rate changes affects consumer prices during the globalization process. The present study uses data from 32 developing countries and 24 developed countries during the period from 1980 to 2016, and using the panel smooth transition model, examines the degree of exchange rate pass-through on consumer prices for globalization regimes. In this direction the KOF Globalization Index has been used. The results showed that the rate of exchange rate pass-through in developing countries is higher than in developed countries, and also, with the transition from the first regime (low globalization) to the second regime (high globalization), the rate of exchange rate pass-through in the developed and developed countries increases and decreases, respectively. JEL classification: E31, O24, F62
خلاصه ماشینی:
مطالعه حاضـر، بـا اسـتفاده از داده هـاي ٣٢ کشور درحال توسعه و ٢٤ کشور توسعه يافته ، طي دوره زماني ١٩٨٠ تا ٢٠١٦ و بـا بـه کـارگيري مدل انتقال ملايم تابلويي، به بررسي درجه عبور نرخ ارز بـه قيمـت هـاي مصـرف کننـده ، تحـت رژيم هاي جهانيشدن پرداخته است .
لـذا فرضـيه اصـلي مطالعه حاضر، وجود رابطه غيرخطي جهانيشدن و درجه عبـور نـرخ ارز اسـت و جهـت آزمون اين فرضيه از مدل رگرسيون انتقال ملايم آستانه اي پانلي و داده هـاي ٢٤ کشـور توسعه يافته و ٣٢ کشور درحال توسعه استفاده ميکند، تـا بـه بررسـي رابطـه مـذکور در رژيم هاي مختلف جهانيشدن بپردازد.
Ozkan and Erden از ساير عوامل تأثيرگذار بر درجه عبور نرخ ارز ميتوان به نقش شکاف توليد اشـاره کرد به طوري که در مورد تأثيرگذاري متغير شکاف توليد ناخالص داخلي بر قيمت کالاهاي وارداتي ميتوان چنين استدلال کـرد، کـه شـکاف توليـد نمايـانگر ادوار تجـاري اسـت و افزايش شکاف توليد نشان ميدهد که سطح توليد واقعي بالاتر از ميزان بالقوه آن بوده و اين امر سطح تقاضاي داخلي را افزايش داده و درنهايت منجـر بـه افـزايش تقاضـا بـراي کالاهاي وارداتي و بالا رفتن قيمت آن ها ميشود (اصغرپور و همکاران ، ١٣٩٤).
٣- پيشينه تحقيق با توجه به اينکه محققان هر يک با توجه به روش اقتصادسنجي، دوره مورد مطالعه ، شاخص قيمـت مـورد اسـتفاده (شـاخص قيمـت واردات ، صـادرات ، توليـد کننـده و يـا مصرف کننده ) و گاهي اوقات با در نظر گرفتن عوامل تأثيرگذار بر ميزان انتقـال نـرخ ارز، موضوع مورد مطالعه را بررسي کرده اند، لذا حجم مطالعات انجام گرفتـه در حـوزه عبـور نرخ ارز به قيمت هاي داخلي در داخل و خارج زياد اسـت ، بـراين اسـاس در ادامـه تنهـا مطالعاتي ذکر ميشود که موضوع عبور نرخ ارز را با استفاده از روش هـاي تـابلويي مـورد بررسي قرار داده اند.