نگاهی به فرهنگ پسوند در زبان فارسی؛ و پیشنهاد مداخلی از مقالات شمس مقاله

پسوند، وندی است که به پایان یک پایه افزوده می‌شود و در دستور زبان، آن را بر دو نوع اشتقاقی و تصریفی می‌دانند. در کار واژه‌سازی، پسوندها از مهم‌ترین ابزارها و اندوخته‌های زبانی‌اند. بررسی چند و چون پسوندها در زبان فارسی در سیر تاریخی آن از مطالعات پر اهمیت دستور زبان است که با آن می‌توان گنجینه کلمات و ترکیبات زبانی را بازشناخت و از آن الگوهایی برای واژه‌سازی‌های تازه برگرفت؛ خاصه در رورگار ماء که سیل واژه‌های بیرونی بی‌وقفه وارد زبان فارسی می‌شوند، برای حفاظت ساختارهای نحوی و صورت‌های صرفی زبان باید از وجوه و قالب‌های گوناگون آن بیشتر آگاهی یافت و بهتر بهره برد. فرهنگ پسوند در زبان فارسی پژوهش قابل توجهی است، که مولف آن کوشیده در این راه گامی بلند بردارد. در این فرهنگ، دوازده پسوند اشتقاقی زبان فارسی بررسی و نمونه‌های کهن و نو برای هر یک به دست داده شده است. اما چنین پژوهشی، در عین ارزشمندی، به علت گستردگی نمی‌تواند عاری از افتادگی‌ها و کاستی‌هایی باشد. در ابتدای این مقاله، شواهد چندی از مقالات شمس که از این فرهنگ بیرون مانده برشمرده شده است. سپس، دو نمونه از اشتباهات کتاب پادآوری شده و در آخر سه پیشنهاد کلی و روشی برای بهبود این فرهنگ ارائه شده است.