چکیده:
ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﻓﺰاﯾﻨﺪه از ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت و ﺗﻮﺳـﻌﻪ روزاﻓـﺰون ﻓﻀـﺎی ﺳـﺎﯾﺒﺮ ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﻀﺎ، آن را ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﺮای ﻣﻨﺎزﻋﺎت و ﺟﻨﮓ ﺳﺎﯾﺒﺮی ﺗﺒﺪﯾﻞ
ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ روز، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ و اﺑﻌﺎد ﺗﺎزهای ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽ ﮔﯿـﺮد. ﺗﻬﺪﯾﺪات دﻓﺎﻋﯽ و اﻣﻨﯿﺘﯽ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﺑﺤـﺮان ﻫـﺎ و ﺗﻬﺪﯾﺪات ﺳﺎﯾﺒﺮی را ﻣﻤﮑﻦ ﺳﺎزد. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺿﻤﻦ ﻣﻌﺮﻓـﯽ اﯾـﻦ ﻣﻔﻬـﻮم ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﯽ ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎت راﻫﺒﺮدی ﻣﺮﺗﺒﻂ در اﺳﻨﺎد ﺑﺮﺧﯽ
ﮐﺸﻮرﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای اﺳﻨﺎد ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﺳـﭙﺲ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ و ﻧﯿﺎز ﮐﺸﻮر و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻈﺮات ﺧﺒﺮﮔﺎن، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻮﻣﯽ ﺳـﺎزی و اوﻟﻮﯾـﺖ ﺑﻨـﺪی راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ی ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﻓﻀﺎی ﺳﺎﯾﺒﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﻤﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴـﻠﻪ
ﻣﺮاﺗﺒـﯽ (AHP) اﻗـﺪام ﻧﻤـﻮده اﺳـﺖ. در ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﮔﺰﯾﻨـﻪ ﻫـﺎی راﻫﺒــﺮدی اﯾﺠــﺎد ﻫﻤــﺎﻫﻨﮕﯽ در دﻓــﺎع و ﭘﺎﺳــﺦ ﺑــﻪ ﺗﻬﺎﺟﻤــﺎت ﺳــﺎﯾﺒﺮی"، ﻫﻤﮑــﺎری و ﻣﺸــﺎرﮐﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ" و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﮑﺎری و ﺗﻌﺎﻣﻼت ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ" اوﻟﻮﯾﺖﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ را به خود اختصاص داده اند.
خلاصه ماشینی:
اولويت بندي راهبردهاي توسعه سامانه ي فرماندهي و کنترل (CI٤) فضاي سايبر کشور دکتر ابراهيم محمودزاده ١، علي نيک نفس ٢، محمد مهدي قوچاني ٣ تاريخ دريافت : ٩٥/٠٥/٢٥ تاريخ پذيرش : ٩٥/٠٨/٢٥ چکيده بهره برداري فزاينده از فناوري اطلاعات و ارتباطات و توسـعه روزافـزون فضـاي سـايبر بـه همـراه وابستگي بيش از پيش ابعاد مختلف امنيت ملي به اين فضا، آن را به محيطي براي منازعات و جنگ سايبري تبديل نموده است که هر روز، نسبت به قبل اهميت بيشتر و ابعاد تازه اي به خود مي گيـرد.
فرماندهي و کنترل عبارت است از توانايي تشخيص و تعيين کاري که لازم است در يک وضـعيت و موقعيت خاص انجام شود و حصول اطمينان از اينکه اين کار به طور مؤثر انجـام مـي شود(سـتاد مشترک نيروهاي مسلح آمريکا، ١٣٩٠، ص ٤٧) مباني نظري و پيشينه شناسي تحقيق مطالعات اخير نشان مي دهد که تهديدات سايبري افزايش چشم گيري داشته و نگرانـي سـامانه هـاي دفاعي و امنيتي سطوح ملي و بين المللي نيز از احتمال وقوع و تبعات حملات و تهاجمات سايبري جدي است .
نتيجه گيري و پيشنهاد برابر نتايج حاصله از تجزيه تحليل سلسله مراتبي از منظر معيار زمان و سرعت دسـتيابي بـه آن هـا، مهم ترين گزينه هاي راهبردي حاصل از مطالعه تطبيقي به منظور توسعه سامانه ي فرماندهي و کنترل فضاي سايبر کشور به ترتيب شامل همکاري و مشارکت سازمان هاي دولتي و بخش خصوصـي بـا وزن نسبي ٠/٣٩، ايجاد هماهنگي در دفاع و پاسـخ بـه تهاجمـات سـايبري بـا وزن نسـبي ٠/٢٦ و توسعه همکاري و تعاملات بين المللي با وزن نسبي ٠/١٥ بوده و اولويت هـاي اول تـا سـوم را بـه خود اختصاص داده اند.