چکیده:
بررسی تاریخ شکل گیری مقاومت های عدالت خواهانه در دوران مشروطه خواهی و پس از آن می تواند در درک این مسئله مفید و حیاتی باشد که چگونه نخستین مقاومت های عمومی در عصر قاجار، برچسب شورش خوردند و صبغه ی امنیتی به خود گرفتند. هدف عملیاتی پژوهش، درک تغییر رژیم های حقیقت و نیز کردارهای حکمرانی قجری است تا نحوه ی شکل گیری مقاومت ها و سپس امنیتی شدن آنها را دریابیم. لذا پرسش اصلی این است که مقاومت های عدالت خواهانه در برابر کدام کردارهای حکمرانی (اعم از تکنیک ها و دانش ها) ایجاد شده و صبغه ی امنیتی یافتند؟ به نظر می رسد بزنگاه اصلی شکل گیری مقاومت های عمومی، دفاتر دیوانی و محاکم قضایی بوده است. دفاتر دیوانی با محوریت استخدام چاکران لایق، به تعویق انداختن تصمیمات و تیولداری کار می کرد و در محاکم نیز بلاگردانی و تعذیب خاطی، محور اصلی کارها بود. مهم ترین دستاورد این پژوهش استخراج عناصر «نمودار سلطانی» است. کارکرد اصلی این نمودار، ستاندن همه چیز در قبال هبه ی محدود و آیینی امتیازات و منافع است. شیوه ی کار تبارشناختی میشل فوکو در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
نسبت سازوکارهايحکمرانيقجريومقاومت هايعموميعدالت خواهانه ١ راضيه شامخ نيا* تاريخ دريافت : ١٣٩۷/١۲/١۵ مرضيه موسوي خامنه ** تاريخ تأييد: ١٣٩٨/٣/١٣ رضا نجف زاده *** چکيده بررسـي تاريـخ شـکل گيري مقاومت هـاي عدالت خواهانـه در دوران مشـروط ه خواهي و پـس از آن ميتوانـد در درک ايـن مسـئله مفيـد و حياتـي باشـد کـه چگونـه نخسـتين مقاومت هـاي عمومـي در عصـر قاجـار، برچسـب شـورش خوردنـد و صبغـه ي امنيتـي به خـود گرفتند.
پرسـش اصلـي پژوهـش ايـن اسـت کـه مقاومت هـاي عدالت خواهانـه ي عصـر قاجـار در برابـر کـدام کردارهـاي حکمرانـي ايجـاد شـده اند؟ بنـا بـه هـدف پژوهـش ، تمرکـز اصلي روي رکـن اول و دوم يعنـي گروه هـاي معتـرض مردمـي و کردارهـاي حکمرانـي بـوده و رکن سـوم يعنـي نمايندگـي ميتوانـد در پژوهش هـاي بعـدي مورد بررسـي واقع شـود.
بنـا به هدف پژوهـش ، ابتـدا بـا رجـوع بـه برخـي از عريضه هـا و شـکايت ها، مسـئله ي مشـترک و مط البه ي اصليشـان اسـتخراج شـد و سـپس سـازوکارهاي حکمرانييـي بررسـي شـدند کـه موجبـات شـکل گيري مقاومت هـاي عمومـي را از دل مط البـات عادي و روزمره فراهم آوردند و سـپس برچسـب برهم زننـده ي امنيـت برايشـان ايجـاد کردند.
در عمـل ايـن فقـط وظ ايـف رعيـت بـود کـه بايـد بـه دقـت اجرايـي شـده و بـراي تحقـق آنهـا سـازوکارهاي لازم تمهيـد ميشـد.