چکیده:
خوراک انسان موضوع بسیاری از مسائل فقهی است. ذبح حیوانات، یکی از مهمترین مسائل در این زمینه است که شرایط و مقررات خاصی بر این مسئله حکمفرما است. مسئله حلیت یا حرمت ذبیحه اهل کتاب، از دیرباز محل بحث فقیهان بوده است. در این باره، محل اختلاف این است که آیا حلیت ذبیحه، مشروط به مسلمان بودن ذبح کننده است، یا در صورتی هم که ذبح توسط اهل کتاب صورت گیرد، گوشت حیوان ذبح شده حلال است؟ فقیهان امامیه و اهلسنت در مواجهه با این مسئله، به دو دسته تقسیم شدهاند: اندکی از فقیهان امامیه و غالب فقیهان اهلسنت به حلیت گوشت حیوان ذبح شده توسط اهل کتاب معتقدند و غالب فقیهان امامیه، ذبیحه اهل کتاب را حرام میدانند. قائلان به حرمت ذبیحه اهل کتاب، از میان ادله نقلی به آیاتی اشاره کردهاند که مسلمانان را منع میکند از خوردن آنچه نام خداوند بر آن برده نشده است و نیز به روایاتی استناد میکنند که ذبیحه اهل کتاب را حرام میدانند. آنها روایاتی را که بر حلیت دلالت دارند، بر تقیه حمل، و بر حکم حرمت ادعای اجماع کردهاند. موافقان حلیت نیز به آیه پنجم سوره مائده استناد کردهاند، همچنین آنها به روایاتی تمسک کردهاند که بهطور صریح یا ضمنی به حلیت ذبیحه اهل کتاب اشاره دارند. آنها ادعای اجماع را باطل اعلام کرده و روایاتی را که از تناول ذبیحه اهل کتاب منع کردهاند، بر کراهت حمل میکنند. در این مقاله با بررسی ادله مذاهب خمسه پیرامون ذبیحه اهل کتاب، حکم این مسئله بررسی شده است.