چکیده:
تاب‌آوری سازمان به‌عنوان ظرفیت تغییرپذیری و سازگارپذیری در مقابل چالش‌های محیطی، مفهومی است که دو دهه اخیر موردتوجه اندیشمندان قرار گرفته است. تاب‌آوری شناختی پیش‌نیازبااهمیت تاب‌آوری سازمانیو نوعی فرآیند ذهنی برای یادآوری، فهم، تحلیل پدیده، به‌کارگیری آن در تصمیم‌گیری، حل مسئله و پاسخ به تغییرات محیطی است. ازآنجاکه پژوهش‌های پیشین بیشتر متمرکز بر چیستی و چرایی حوزه‌های مختلف تاب‌آوری شناختی، عاطفی-احساسی و رفتاری بوده‌اند، هدف این پژوهش ارائه الگوی کاربردی، برای پاسخ به این سوال است که چگونه می‌توان سطح کلی تاب‌آوری شناختی سازمان را براساس ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های مهم آن و با تکیه بر دانش بومی کارآفرینان ایرانی تغییر داد. این پژوهش کیفی، تحقیقی روایتی است و روش اجرای آن تحلیل گفتمان است که با تکنیک مصاحبه‌های عمیق و هدفمند انجام‌شده است. یافته‌های حاصل از تحلیل تجربه زیسته 10 کارآفرین تثبیت شده با تجربه تاب‌آوری در کار خویش و دو پژوهشگر کارآفرینی با تجربه مرشدی کسب‌وکار، نشان می‌دهد که چگونه دانش بومی و مفهومی کارآفرینان طی سه فرآیند: 1. تاب‌آوری شناختی سخت با زیرفرآیندهای یادآوری و فهم؛ 2. تاب‌آوری شناختی نرم با زیرفرآیندهای کاربرد، تحلیل، ارزشیابی و نقد و
3. تاب‌آوری شناختی اقناعی با زیرفرآیند نوآوری مبتنی بر ویژگی سلسله‌مراتبی نظریه عمومی سیستم‌ها منجر به نوآوری شناختی می‌گردد. براساس یافته‌های پژوهش از آنجا که نتیجه تاب‌آوری شناختی به‌مثابه رفتار سازمانی، نوعی یادگیری مشترک جمعی (همچون سبک‌های سازگارپذیری و پیشگامی) است، پیشنهاد می‌شود کارآفرینان این سازه مهم را به‌عنوان یک مفروض زیربنایی فرهنگ‌سازمانی در حین بازآفرینی مدل‌های کسب‌وکار تحلیل نمایند تا زمینه تحقق تاب‌آوری سازمانی فراهم شود.
(
, 
, 
)
