خلاصه ماشینی:
خدای متعال یکی از شروط اصلی احسان و نیکوکاری را چنین بیان فرموده است: (الذین ینفقون أموالهم فی سبیل الله ثم لا یتبعون ما أنفقوا منا و لا أذی لهم أجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون(؛ «کسانی که اموالشان را در راه خدا انفاق میکنند، سپس منت و آزاری (زخم زبانی) به دنبال انفاقشان نمیآورند، آنان را نزد پروردگارشان پاداشی درخور است، و نه بیمی بر آنهاست و نه اندوهی خواهند داشت.
امیرالمؤمنین علی( میفرمایند: «إن الله سبحانه فرض فی أموال الأغنیاء أقوات الفقراء فما جاع فقیر إلا بما متع به غنی و الله تعالی سائلهم عن ذلک؛ خدای سبحان، قوت و نیاز زندگی فقرا را در اموال توانمندان قرار داده و پرداخت آن را واجب کرده است، پس هیچ فقیری، گرسنه و نیازمند نمیشود، مگر با بهرهای که توانمند از متاع دنیوی و حق نیازمند میبرد، در حالی که خدای متعال از نعمتهای داده شده به آنان و کمک نکردن به فقرا، سؤال خواهد کرد.
» احسان شوندگان خدای متعال در قرآن، افرادی را که بایسته است به آنان احسان شود، معرفی کرده، میفرماید: «یسئلونک ما ذا ینفقون قل ما أنفقتم من خیر فللوالدین و الأقربین و الیتامی و المساکین و ابن السبیل و ما تفعلوا من خیر فإن الله به علیم(؛ «از تو میپرسند: چه چیز انفاق کنند؟ بگو: هر مال و مایة سودمندی که انفاق میکنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و نیازمندان و محتاج در راه مانده باشد، و هر کار نیکی انجام دهید، خدا به آن داناست.