چکیده:
مدلهای مدیریت سود با توجه به شرایط اقتصادی و محیطی هر کشوری الگوسازی میگردد. هدف این پژوهش این بوده تا الگویی با توجه به دادههای بورس اوراق بهادار تهران، ارائه نموده و آن را برای شرکتهای ورشکسته آزمون نموده و با مدل اصلاحشده جونز مقایسه نمایید. برای این کار با استفاده از رگرسیون مقطعی و نرمافزار R، تحلیل عاملی در مورد تمام متغیرهای تاثیرگذار در ترازنامه بر اقلام تعهدی صورت گرفت تا مشخص گردد، کدام متغیرها بیشترین تاثیر را بر اقلام تعهدی میگذارند. روش کار آزمون و خطا بوده است. الگوی تبیین شده از درون این تحلیل عاملی شکل گرفت. الگو با مدل اصلاحشده جونز به دو شکل مورد مقایسه قرار گرفت. الف) مقایسه به لحاظ شاخصههای آماری که نتایج آزمونها دلالت بر بهتر بودن الگوی تبیین شده دارد. ب) مقایسه برای شناسایی مدیریت سود قبل از ورشکستگی، نسبت به بعد از ورشکستگی که الگو تبیین شده از 37 شرکت، مدیریت سود را در 32 شرکت قبل از ورشکستگی بیشتر نشان داد، درحالی که مدل اصلاحشده جونز مدیریت سود را در 24 شرکت بیشتر نشان داد. همچنین این الگو برای شرکتهای برتر بورس اوراق بهادار تهران نیز مورد آزمون واقع شد. نتایج نشان داد که شرکتهای برتر نسبت به شرکتهای ورشکسته کمتر مدیریت سود مینمایند
خلاصه ماشینی:
انگيزه اصلي اين پژوهش ، آن بوده تا متغيرهاي تأثيرگذار بر اقلام تعهدي با توجه به داده ها بورس تهران شناسايي شوند؛ و سپس مدل تبيين شده (که از درون داده هاي بورس تهران شکل گرفته ) با مدل اصلاح شده جونز مورد مقايسه قرار گيرد تا ميزان کارايي آن ها (نسبت به هم ) در معرض آزمون قرار گيرد.
همان طور که در جدول ٢ مشخص است مدل ٥ در تمامي آزمون هاي آماري در چهار گروه موفق بوده و اين مدل با ٥ متغير مستقل که شامل ١- تغييرات در داراييهاي ثابت ٢- هزينه استهلاک ٣- تغييرات در ذخيره سنوات پايان خدمت کارکنان ٤- تغييرات در موجودي کالا ٥- تغييرات در حساب هاي دريافتني تجاري مي باشند به عنوان متغيرهاي مستقل الگوي تبيين شده براي شناسايي مديريت سود انتخاب گرديد.
به عبارت ساده تر روند همبستگي بين اين متغيرهاي مستقل با اقلام تعهدي از بين رفته است و اين از بين رفتن همبستگي در يک سال مشخص ، مي تواند نشانه اي بر انجام مديريت سود در شرکت باشد، پس مي توان چنين نتيجه گرفت ، مدل رگرسيوني مديريت سودي که داده هاي آن از درون بورس يک پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي شماره ٤٣/ پائيز ١٣٩٨ منطقه خاص شکل گيرد و متغيرهاي مستقل بتوانند به لحاظ آماري، متغير وابسته را تبيين نمايند و همچنين به لحاظ مباني نظري حسابداري نيز قابل تائيد باشند.
در اين پژوهش نشان داده شد براي شرکت هاي ورشکسته در بورس اوراق بهادار تهران الگوي تبيين شده که متغيرهاي تأثيرگذار بر اقلام تعهدي را نشان مي دهد، کاراتر از مدل اصلاح شده جونز عمل نموده است .