چکیده:
سینما با وجود شان والای هنری و تاثیرگذاری بالایی که دارد، اما پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی نتوانسته در حد و اندازه رفع نیازهای آن ظاهر گردد. یکی از دلایل این وضعیت ناظر به خلا سیاستگذاری در این حوزه میباشد. سیاستگذاری صحیح در یک حوزه، حاصل شناخت درست از مسائل آن حوزه است. مسائلی که از شکاف بین وضع مطلوب و وضع موجود حاصل میشود. این پژوهش بر آن است که با تحلیل بیانات رهبر معظم انقلاب به عنوان سیاستگذار اصلی کشور، ضمن ترسیم وضعیت موجود و مطلوب سینما، الگوی مسائل سینما را با توجه به شکاف موجود در دو وضعیت مذکور طراحی نماید.
مهمترین یافتههای این پژوهش که با روش تحلیل مضمون حاصل شده، این است که ورود غلط و مغرضانه سینما به کشور در ابتدا از یکسو و عملکرد جبهه فرهنگی مقابل و کمکاری هنرمندان و مسئولان جبهه خودی از سوی دیگر، سبب بروز مسائل متعدد در سه لایه مضمون، قالب و عوامل سینما گشته است. اما مسئله اصلی مدنظر رهبر انقلاب در تحقق سینمای اسلامی که دیگر مسئلهها باید در نسبت با آن فهم و اولویتبندی شوند، تقویت کمی و کیفی هنرمند مومن و انقلابی و فراهم کردن مجال ظهور و بروز برای اوست.
خلاصه ماشینی:
به عقیده آندره بازن ١، منتقـد فرانسـوی کـه مقـالات آن در حـوزه مباحـث نظـری سینمایی مورد توجه دانشجویان و اساتید این حوزه می باشد، سینما با محتوای تصویر و امکانات مونتاژ زرادخانه کاملی را در اختیار دارد که با آن میتواند تعبیر و تأویلش را از یک رویداد به تماشاگر تحمیل کند، به گونه ای که تا پایـان دوره سـینمای صـامت ایـن زرادخانه تکمیل میشود و با بکـارگیری دکـور و نـورپردازی در سـینمای آلمـان و در نهایت اضافه شدن صدا به عنوان یک نقش مکمل برای تصویر، این هنر در مقایسـه بـا هنرهای دیگر به تأثیرگذاری بالایی دسـت مـییابـد و سـینماگر را از رقیـب نقـاش و نمایشنامه نویس به همتایی برای رماننویس بدل می کند (بازن، ١٣٧٦، ص٣٢).
فاصله جدی سینمای کشور با وضع مطلوب همان طور که گفته شد، سینما به عنوان هنری متعالی، بـا جـای دادن هنرهـای دیگـر در خود، تأثیرگذاری بالایی بدست آورده و تبدیل به ابـزاری فرهنـگ سـاز در دنیـا گشـته است ؛ اما متأسفانه در ایران، علاوه بر تولد مریض این هنر به عنوان یک هنر وارداتی و رشد فیلم های مبتذل قبل از انقلاب اسلامی؛ بعد از آن نیز چرخه تولید فیلم در سینمای کشور پس از گذشت چهار دهه ، نتوانسته در حد و اندازه رفع نیازهای انقلاب اسـلامی ظاهر شود.
لذا به تدریج این تصور را در ذهن همه ، مخصوصا نسل های نوخاسته برمیانگیختند که تئاتر و سینما دارای طبیعتی غیرمذهبی و ضدمذهبی است و نمی توان و نباید از آن برای ارائه پیامهای اسلامی بهره گرفت » (آیت الله خامنه ای، بیانات در دیدار با نویسندگان شعرا و فرهنگیان در مجتمع فرهنگی هنری ارومیه ، ١٣٧٥).