چکیده:
هدف این پژوهش بررسی رابطه میان رفتار شهروندی سازمانی با بهره وری و کیفیت زندگی کاری مدیران مدارس شهر نکا درسال ۱۳۹۵ بوده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری متشکل از تمام مدیران شاغل آموزش و پرورش شهر نکا بود (مجموعا ۱۸۰ نفر) که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ۱۱۸نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی کانوسکی و اورگان(۱۹۹۶)، پرسشنامه بهره وری آچیو(۱۹۸۰) و پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون(۱۹۷۵) استفاده شده است. پس از تایید روایی پرسشنامه ها، پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی ۰/۹۰، پرسشنامه بهره وری ۰/۸۸ و پرسشنامه کیفیت زندگی کاری ۰/۷۸ محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که میان مولفه های رفتارشهروندی سازمانی با بهره وری و کیفیت زندگی کاری مدیران از نظر آماری رابطه معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن است که سهم هر یک از مولفه های رفتار شهروندی سازمانی در پیش بینی بهره وری و کیفیت زندگی کاری مدیران متفاوت است. به عبارتی از میان مولفه های رفتار شهروندی سازمانی، جوانمردی بیشترین سهم و رفتار مدنی کمترین سهم را در پیش بینی بهره وری مدیران داراست. همچنین می توان گفت از میان مولفه های رفتار شهروندی سازمانی، جوانمردی بیشترین رابطه و وجدان کمترین رابطه را با کیفیت زندگی کاری دارد.
This research was undertaken to examine the relationship between organizational citizenship behavior, performance, and quality of work life among school principals in Neka. This study had a descriptive, correlational design. The statistical population of the study was comprised of all school principals in Neka in 2016 (180 individuals). The drawn sample (N=118) was selected through random stratified sampling method. The instruments included Organizational Citizenship Behaviour Questionnaire (Konovsky & Organ, 1996), ACHIEVE Questionnaire (1980), and Quality of Work Life Questionnaire (Walton, 1975). The validity of the measures was confirmed by experts and Cronbach's alpha coefficients obtained for the questionnaires were 0.90, 0.88, and 0.78, respectively. The obtained data were analyzed by using Pearson correlation and stepwise regression. The results showed that there were significant relationships between the components of organizational citizenship behavior, principals’ performance, and quality of work life. Regression analysis also demonstrated that each of the components of organizational citizenship behavior accounted for a different amount of variance in principals’ performance and quality of work life. More specifically, among the components of organizational citizenship behavior, sportsmanship and civic virtue explained the most and least variance in principals’ performance, respectively. Moreover, sportsmanship and conscientiousness accounted for the most and least variance in quality of work life, respectively.
خلاصه ماشینی:
یکی از شاخصهای بهره وری منابع انسانی مورد مطالعه کیفیت زندگی کاری است که فرآیندی است که از طریق آن اعضای سازمان ، از راه ارتباطی مناسب که برای این مقصود ایجاد شده است ، در تصمیمهایی که بر شغلها و محیط کارشان اثر میگذارد، به نوعی دخالت میکنند و در نتیجه مشارکت آنها بیشتر میشود و فشار عصبی ناشی از کار کاهش مییابد(محمدی و همکاران ، ١٣٩٣).
1. Castro پیشینه پژوهش نتایج پژوهش هوشمندراد و چراغعلی (١٣٩٣) نشان داد که رابطه ای معنادار میان کیفیت زندگی کاری و سلامت روانی با رفتار شهروندی سازمانی وجود دارد.
نتایج پژوهش ایران زاده و همکاران (١٣٩٢) نشان داد که میان مؤلفه های سلامت سازمانی (یگانگی نهادی، نفوذ مدیر، ملاحظه گری، ساخت دهی، پشتیبانی و حمایت منابع ، روحیه و تأکید علمی) و بهره وری کارکنان شاغل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز رابطه وجود دارد.
یافته ها جدول ٢: میانگین و انحراف معیار نمره های مدیران در متغیرهای پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) همان گونه که جدول شماره ٢ نشان میدهد، بیشترین میانگین و انحراف استاندارد مربوط به کیفیت زندگی کاری و کمترین میانگین و انحراف استاندارد به ترتیب مربوط به متغیر بهره وری و رفتار شهروندی سازمانی است .
بحث و نتیجه گیری یافته های پژوهش نشان داد که میان رفتار شهروندی سازمانی و بهره وری مدیران مدارس رابطه وجود دارد.
همچنین یافته ها نشان دادند که میان رفتار شهروندی سازمانی و کیفیت زندگی کاری مدیران رابطه وجود دارد.