چکیده:
در حال حاضر نزدیک به پنج سال از آغاز بحران در کشور سوریه میگذرد و در تمام این سالها نظریات مختلفی در خصوص دلایل وقوع بحران در این کشور مطرحشده است. یکی از نظریههایی که در این زمینه قابلطرح و بررسی است، وجود بسترهای متعدد سیاسی و اجتماعی در سوریه است که زمینه بروز بحران را در این کشور فراهم نمود. هرچند وقوع بحران سوریه و شکلگیری گروههای رادیکال در این کشور درنهایت بهوسیله یک توطئه بینالمللی رخ داد اما نمیتوان نقش بسترهای متعدد سیاسی و اجتماعی موجود در این کشور -که در طول تاریخ به وجود آمده و باعث ایجاد سطح وسیعی از نارضایتیها و تعارضات در بین طیفها و گروههای مختلف مردمی نسبت به دولت این کشور شده بود- را نادیده گرفت.
یافتههای تحقیق نیز حاکی از این است که وجود بسترهای سیاسی اجتماعی متعدد در این کشور نظیر ضعف شدید نهادهای جامعه مدنی، ساختار متصلب حزبی، شکافها و اختلافات قومی و مذهبی و ... باعث شد تا در طول سالیان دراز نارضایتیهای گستردهای از حکومت سوریه در بین اقشار و گروههای مختلف قومی، مذهبی، سیاسی و ... ایجاد شود و همه این عوامل در کنار بیتدبیریهای دولت و توطئههای خارجی دستبهدست هم داد و باعث بروز بحران و شکلگیری گروههای رادیکال در این کشور شد.
خلاصه ماشینی:
اهمیت و ضرورت پژوهش علت اهمیت پرداختن به این موضوع در مقاله حاضر این است که گویی بعد داخلی شروع و شیوع بحران سوریه به فراموشی سپردهشده است و بسیاری از محققین از این موضوع غفلت کردهاند که یکی از دلایل اصلی شروع بحران سوریه را باید در وجود بسیاری از بسترهای سیاسی اجتماعی موجود در این کشور جستوجو کرد که در طول تاریخ در سوریه ایجادشده و دولتمردان سوری نسبت به آن توجه لازم را نداشتند تا اینکه در یک مقطع تاریخی و با توجه به تأثیرپذیری از بحران بهار عربی که در منطقه خاورمیانه ایجاد شد بهسرعت فضای داخلی کشور سوریه نیز تحت تأثیر قرار گرفت و گروههای مخالف دولت سوریه فضا را برای ابراز علنی اعتراضات خود فراهم دیدند.
مقاله «تحلیل پیامدی جنبشهای مردمی منطقه خاورمیانه از منظر گسترش شکافهای شیعه و سنی» نوشته ابوالفضل ذوالفقاری و مژده پورمحمدی که در سال 1394 در دو فصلنامه جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام منتشر شد نیز بر این نکته تأکید دارد که عامل اختلافات مذهبی بهخصوص اختلافات بین شیعه و سنی و رقابت دائمی آنها برای تصاحب قدرت و حکومت در کشورهای خاورمیانه یکی از اصلیترین دلایل بروز درگیریها و ناآرامیها در کشورهای خاورمیانه بهخصوص سوریه است.