چکیده:
موضوع این پژوهش تبیین جامعه شناختی تاثیر دینداری اجتماعی بر مشارکت سیاسی است. از آنجایی که
جامعه ی ما در طول زمان، تحولات اجتماعی بسیاری را تجربه کرده و میشود گفت که در حال گذار از
جامعه سنتی به مدرن است، بدیهی است که آگاهی و شناخت کافی از کمیت و کیفیت مشارکت سیاسی
آن هم در این برهه از زمان، بیش از پیش ضرورت پیدا میکند. به طوری که وضعیت سیاسی در یک
کشور و در یک تقسیم بندی کوچکتر (شهر) میتواند آگاهی و رفتار سیاسی مردم یک جامعه را نسبت به
مسائل سیاسی و اجتماعی مشخص کند. هدف از این مقاله شناخت مشارکت سیاسی و تبیین جامعه شناختی تاثیر دینداری بر آن می باشد. روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و ابزار سنجش، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری شامل زنان و مردان ١٨ تا ٦٥ سال شهر گرگان بوده است. حجم نمونه ٤٠٠ نفر از مردم این شهر بوده که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان میدهد؛ بین متغیرهای مستقل شامل: آگاهی دینی، مطالعات دینی، انجام واجبات، پایبندی به مسائل دین و شرکت در مراسمات دینی با متغیر وابسته یعنی مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد. علاوه بر این، بنا به آزمونهای آماری انجام شده، بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی و تحصیلات و گروه های سنی افراد با مشارکت سیاسی تفاوت معنیدار وجود دارد، ولی بین جنسیت و مشارکت سیاسی تفاوت معنی دار وجود ندارد. بر اساس تحلیل مسیر انجام شده، از مجموع نتایج آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرها، مشخص شد، بیشترین تاثیرات بر مشارکت سیاسی را متغیر شرکت در مراسمات دینی با ٠/٢٢٩ درصد داشته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد، ٠/١٠٨ درصد از مجموع تغییرات متغیر وابسته توسط مدل تحلیلی تحلیل مسیر تبیین می شود.
خلاصه ماشینی:
نتايج تحقيق نشان ميدهد؛ بين متغيرهاي مستقل شامل : آگاهي ديني، مطالعات ديني، انجام واجبات ، پايبندي به مسائل دين و شرکت در مراسمات ديني با متغير وابسته يعني مشارکت سياسي رابطه وجود دارد.
مشارکت سياسي، يکي از ابعاد مهم مشارکت اجتماعي ٢است و مطالعات انجام شده در کشورها نشان ميدهد که اين شاخص از گروهي به گروه ديگر متغير بوده و اين تغييرات به صورت آشکاري در بين NOORMAGS پايگاه هاي اقتصادي و اجتماعي و طبقاتي متفاوت و سطوح تحصيلي و همچنين مشاغل و جنسيت ها و قوميت ها و محل هاي سکونت افراد تفاوت و اختلاف دارد.
با توجه به آناليز ضريب همبستگي (٠/١٤٠) با سطح معنيداري ٠/٠٠٥، نتيجه گيري ميشود که بين ميزان انجام واجبات ديني و مشارکت سياسي آنان رابطه وجود دارد.
براي سنجش تفاوت بين متغير تحصيلات افراد و مشارکت سياسي آنان ، از آزمون تحليل واريانس يکطرفه استفاده شد که مقدار F (٣/٨٤٤) در سطح معنيداري کمتر از ٠/٠١ (٠/٠٠٠) قرار دارد و معنيدار است و فرض پژوهش تاييد ميشود.
٤٠١) در سطح معنيداري کمتر از ٠/٠١ (٠/٠٠٠) قرار دارد و معنيدار است و فرض پژوهش تاييد ميشود و بيانگر آنست که بين گروه هاي سني جامعه و مشارکت سياسي آنان تفاوت وجود دارد.
بر همين اساس متغير پايبندي به مسائل ديني افراد جامعه مورد ارزيابي قرار گرفت که اکثر پاسخگويان گزينه متوسط با ٤٧/٣ را انتخاب نموده که با توجه به ارزيابي از ميانگين گزينه هاي که برابر با ٣/٣١ است بيانگر نظر بينابين آنان به اين متغير است .