مؤلفه‌های جغرافیایی مؤثر‌ بر امنیت مرز حصارچه درخراسان شمالی مقاله

مؤلفه‌های جغرافیایی جزء اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر تأمین امنیت پایدار مرزهای سیاسی کشور محسوب می‌شوند. به همین دلیل کشورهایی مانند ایران باموقعیت جغرافیایی ناامن و کمربندهای شکننده، جهت مقابله با معضلات متعدد مرزی، از قبیل: قاچاق کالا، سوخت، اسلحه‌ و مواد مخدر مجبورند، نسبت به شناسایی قابلیت‌ها ومحدودیت‌های جغرافیایی مرز، برای تأمین امنیت آن برنامه‌ریزی نمایند. استان خراسان شمالی، به عنوان یکی از شانزده استان مرزی کشور، دارای 301 کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان است. این استان از لحاظ موقعیت جغرافیایی، به علت واقع شدن بین کانون اصلی تولید مواد مخدر منطقه (افغانستان) و یکی از مهم‌ترین بازارهای مصرف و ترانزیت این مواد(آسیای مرکزی)، به عنوان یکی از مسیرهای اصلی قاچاق و ترانزیت مواد مخدر، محسوب می‌شود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه آمار ترکیبی(توصیفی واستنباطی)انجام شده است. جهت گردآوری اطلاعات، از ابزارها و روش‌هایی، مانند: مصاحبه، پرسشنامه، نقشه‌ها‌ وتصاویرماهواره‌ای استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ترسیم نقشه‌ها، از نرم‌افزارهای spss و ArcGis استفاده شده است. با تحلیل یافته‌های پژوهش و اطلاعات به‌دست آمده و مقایسه نتایج تحقیقات گذشته‌، مشخص گردید که گستردگی طول مرز، شکل هندسی مرز به لحاظ توپوگرافی، مکان‌گزینی نامناسب پاسگاه‌ها و پراکنش نامناسب مراکز جمعیتی، زمینه برای ناامنی‌های مرزی را فراهم ساخته است.