طراحی الگوی دانشگاه نوآور در چارچوب اکوسیستم نوآوری در ایران مقاله

امروزه با توجه به تأکیدهای که روی توسعه پایدار و ارگانیک و پویایی اجزاء اکوسیستم نوآوری می‌شود و با توجه به اینکه همه نهادهای اکوسیستم نوآوری کشور در قالب یک پیکر، ملزم به همکاری و هماهنگی در راستای سوق دادن کشور در مسیر نوآوری، علم و فناوری هستند؛ وجود دانشگاه نوآور به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای اکوسیستم نوآوری حائز اهمیت است. با توجه به پیشرفت روزافزون تکنولوژی و تغییرات سریع محیطی، ازجمله ورود فناوری‌های مختلف و روزآمد به بازار و شکل‌گیری رقابت سخت بین عاملان اقتصادی مختلف، و در راستای توسعه و رشد اقتصادی، سازمان‌های مختلف و ازجمله دانشگاه‌ها، اگر بخواهند به رشد و توسعه و حیات خود به‌عنوان نقشی که در اکوسیستم نوآوری در راستای توسعه علم و فناوری و پاسخگویی به نیازمندی‌های جامعه دارند، پاسخ دهند، ملزم به انطباق هر چه بیشتر با محیط و تشویق کارکنان خود به نوآوری و خلاقیت و حرکت به سمت تبدیل‌شدن به یک دانشگاه نوآور هستند. پژوهش حاضر باهدف طراحی الگوی دانشگاه نوآور در چارچوب اکوسیستم نوآوری در ایران و تعیین اجزای اکوسیستم نوآوری و دانشگاه نوآور انجام گرفت. روش‌شناسی: روش‌شناسی پژوهش از نوع گراندد تئوری بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران و اعضای هیئت‌علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، مدیران و کارشناسان سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، مدیران و کارشناسان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، اعضای انجمن جمعیت صنعت و دانشگاه، کارشناسان، مدیران و اعضای هیئت‌علمی عضو دفاتر مرتبط با ارتباط دانشگاه و صنعت، نوآوری و فناوری در دانشگاه‌های فنی دولتی، دانشگاه آزاد و فرهنگیان و مرکز تحقیقات و سیاست‌های علمی کشور تشکیل می‌دادند. روش نمونه‌گیری هدفمند و تا دستیابی به حد اشباع نظری بود. مصاحبه‌شوندگان از طریق روش گلوله برفی انتخاب و مورد مصاحبه نیمه‌ساختمند قرار گرفتند. از روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. یافته‌ها: مؤلفه‌های اکوسیستم نوآوری و دانشگاه نوآور از طریق تجزیه تحلیل نتایج از طریق هم توسط پژوهشگر کیفی و تحلیل محتوای متن مصاحبه‌ها و کدگذاری سه مرحله‌ایی بر اساس روش نظریه داده بنیاد(GT) و هم با استفاده از نرم‌افزار مکس کیو دی ای10 ، تعیین و تبیین گردید. نتیجه‌گیری: درنهایت الگوی اکوسیستم نوآوری و دانشگاه نوآور طراحی و تحلیل مربوط به اثربخشی الگو آورده شد.

The purpose of this study was to design an innovative university model in the context of the innovation ecosystem in Iran and to identify the components of the innovation ecosystem and innovative universities. The methodology of the research was grounded theory. The statistical population of this study was all faculty members of the Ministry of Science, Research and Technology, Institute of Research and Planning of Higher Education, managers and experts of the Organization of Scientific and Industrial Researches of Iran, managers and experts of small industries and industrial towns of Iran, Members of the Association of Industrial and University Professors, experts, directors and faculty members were members of the offices related to university and industry, innovation and technology at the State Technical Schools, Azad University and Farhangian universities, and the Center for Scientific Research and Policy. The purpose of the sampling was to reach the theoretical saturation limit. The interviewees were selected through a snowball method using semi-structured interviews. The analysis of the results was done by the qualitative researcher and the content analysis of the interviews and three-step coding based on the Grounded Theory (GT) using the software MAXQDA in order to designed and analyze the model.

با توجه به پیشرفت روزافزون تکنولوژی و تغییرات سریع محیطی، ازجمله ورود فناوریهای مختلف و روزآمد به بازار و شکل گیری رقابت سخت بین عاملان اقتصادی مختلف ، و در راستای توسعه و رشد اقتصادی، سازمان های مختلف و ازجمله نهاد دانشگاه ، اگر بخواهند به رشد و توسعه و حیات خود به عنوان نقشی که در اکوسیستم نوآوری در راستای توسعه علم و فناوری و پاسخگویی به نیازمندیهای جامعه دارند، پاسخ دهند، ملزم به انطباق هر چه بیشتر با محیط و تشویق کارکنان خود به نوآوری و خلاقیت و حرکت به سمت تبدیل شدن به یک دانشگاه نوآور هستند. 1-Schumpeter 2-Anderson 3-Jackson 4-Mercan & Goktas مفهوم دانشگاه نوآور یکی از اصلیترین اجزای هر اکوسیستم نوآور دانشگاه های نوآور هستند در تعریف دانشگاه نوآور، ١ایرینگ و کریستنسن (٢٠١١)، دانشگاه نوآور را دانشگاهی خطاب میکنند که نشان میدهد چگونه آموزش عالی میتواند به نیروهای نوآور واکنش نشان داده و به تجزیه وتحلیل موشکافانه آن ها بپردازد و درعین حال به این نیازها بر اساس تغییر در آینده پاسخگو باشد. کوچکی و محمدی(١٣٩٢) معتقدند از عوامل کلیدی ایجاد نوآوری در دانشگاه میتوان به ساختار، افراد ذی - نفع ، ارتباطات بیرونی و قوانین و مقررات اشاره کرد که هر یک از این ابعاد به زیر مقیاس هایی نیز تقسیم میشوند و شامل : ارتباطات بیرونی(با زیر مقیاس هایی چون تبادل اطلاعات ، رشد و توسعه کارکنان و ارتباط افراد ذینفع درونی و بیرونی)، ساختار(فیزیکی و خدماتی)، افراد ذینفع (کادر مدیریتی، اعضای هیئت علمی و دانشجویان ) و قوانین و مقررات (مشارکت در پژوهش ، انتقال دانش ، تناسب عقلانی و منطقی)میباشد که درنهایت یک سیستم را ترسیم می - نماید.