چکیده:
مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم برنامه درسی دگرگونشونده به منظور نقادی نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران انجام شد. این پژوهش کیفی از نوع کاوشگری فلسفی انتقادی بود. حوزه پژوهش شامل کتابها و مقالات علمی چاپی و دیجیتالی مرتبط با برنامه درسی در دسترس پژوهشگر بود که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. برای بررسی روایی از معیارهای باورپذیری شامل اعتبار ساختاری، اعتبار توافقی و اعتبار ارجاعی و برای بررسی پایایی از معیار اطمینانپذیری استفاده شد. همچنین برای تضمین پایایی از نظر متخصصین استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه درسی دگرگونشونده دارای 171 مفهوم، 24 مفهوم جایگزینشده و 6 مفهوم کلی یا وجه همبسته و همزمان شامل کورره در مفهوم فعال (شدن و تغییر مداوم)، پیچیدگی، گفتگو، کیهانشناسی، اجتماع و مجموعه تجارب یادگیری بود. بنابراین برنامه درسی دگرگونشونده ساده- پیچیده است و شش وجه آن کارکردی مناسب برای مفهومآفرینی در سطوح نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران دارند که این شش وجه برای متخصصان برنامه درسی اشارات کاربردی دارد.
خلاصه ماشینی:
نجاریان (١٣٩٤) ضمن پژوهشی با عنوان تبین مابنی فیفسل نرظیه پ دیچی گی و استزلامات آن در برنامه درسی که از دو پژوهش فلسفی استنتاج از نوع قیاس عملی و تحلیل مفهومی از نوع ارزیابی ساختار مفاهیم استفاده کرد و به این نتیجه رسید که با توجه به مبانی نظریه پیچیدگی برخی از استلزامات نظریه پیچیدگی در برنامه درسی شامل به چالش کشیدن اهداف قطعی و عینی ، ترویج دانش زمینه ای ، توسعه قابلیت های عمومی ذهن ، تحقق رویکرد فرارشته ای ، تناسب میان دانش تولیدشده در محیط آکادمی و مشکلات دنیای واقعی ، جهانی سازی تفاهم ، حمایت از دانش توزیعی ، مخاطره پذیری و آمادگی برای مواجهه با تغییرات پیاپی و موقعیت های غیرمنتظره ، توجهه به یادگیرنده و ابعاد پیچیده و تعاملات او با جهان هستی ، به چالش کشیدن مکان و زمان خاص برای آموزش و حمایت از یادگیری مادام العمر، تاکید بر یادگیری از طریق بازخورد، پیوند، ارتباط و تعامل چندجانبه شبکه ای با بکارگیری فناوری های شبکه نوین آموزشی ، تاکید بر توانایی خودسازماندهی و نوپدیدی افراد و سازمان ، حذف کلاس درس در لبه آشوب و عدم تعادل ، ترویج برنامه درسی مشارکتی و مذاکره ای و حمایت از ارزشیابی فرایندمدار بود.