مطالعه ساختاری و شناخت ترکیب ملات ساسانی مجموعه تخت سلیمان در شمال غرب ایران به روش XRD مقاله

هدف این تحقیق بر شناسایی ساختار جامع ملات به کار گرفته شده استوار است که بر اساس آنء می توان با تهیه بانک اطلاعاتی از ملات بناهای شاخص دوره سا سانی» کمکی به پژوهش‌های میدانی با ستان شناسی در جهت د ستیابی به بافت زمانی این سازه ها انجام داد. استفاده از روش XRD در شناسایی اجزای ملات., که بر پراکنش اشعه X در اثر برخورد به بلور کانی ها استوار است، به عنوان روشی غیر مخرب » دستر سی به ساختار بلورین ملات را میسر خواهد کرد. نتایج حاصل از آنالیز حاکی از این است که فاز اصلی در نمونه های ملات این مجموعه» عبارت از "ژیپس" ،(2(CaSO4 (H2O)،کوارتز " (SiO2) و "کلسیت" (CaCo3)) است. از سوی دیگر نتایج این پژوهش از راز دوام طولانی مدت ملات ساسانی پرده بر می دارد که می توان آن را در وجود ترکیب "کلسیت" در ملات دانست. این نکته حائز اهمیت است که ترکیب لخیر در ملات های گچی که امروز به کار گرفته می شود و به عنوان نمونة شاهد مورد سنجش قرار گرفته اند وجود ندارد. آزمایش روی نمونه های سنگ خام گچ نشان می دهدء کربنات های فلزی» ترکیب دولومیت یا کلسیت و کوارتز از طریق سنگ معدن خام اولیه به ملات راه می یابند. مقایسة نتایج مزبور با آنالیز ملات چند بنای ساسانی در پهنة ایران کنونی» حاکی از متمایز بودن ترکیب ملات ساسانی است که نوعی نمایه برای این بناها محسوب می گردد که شامل ژیپس» کلسیت یا دولومیت. برخی سولفیدهای فلزی و ترکیبات سیلیکاته است.