چکیده:
اوضاع خاصّ سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه، سبب ظهور شاعرانی شد که مهمترین مضامین شعری آنها، اشعار وطنی و مهمترین دغدغهشان، مبارزه با نیروهای مستبدّ داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشور را به مخاطره میافکندند. یکی از این شاعران بنام آزادیخواه، محمدتقی بهار ملقّب به ملکالشعراء است که اشعارش آکنده از اندیشههای وطنپرستانه است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به ترسیم و بررسی بنمایههای گوناگون ادب پایداری دراشعار ملکالشعراء بهار بپردازد. برآیند تحقیق نشان از آن دارد که دیوان محمّدتقی بهار را مضامینی چون: استعمارستیزی، یادکرد از قهرمانان ملّی و مذهبی، وطنپرستی، دعوت به بیداری و ایستادگی در برابر استبداد و استعمار، القای امید به آیندة روشن، دعوت به اتّحاد وستایش آزادی و آزادگی تشکیل می دهد که هر یک از این موارد با ویژگیهای خاصّ خود، نشاندهندة جلوههایی از ادب پایداری در اشعار محمّدتقی بهار میباشند که با زبانی صریح و آشکار به آنها پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
بن مایه های ادب پایداری دراشعار ملک الشعراء بهار در عصر مشروطه رضا موسیآبادی ١، مهدی نوروز٢، بتول فخراسلام چکیده اوضاع خاص سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه ، سبب ظهور شاعرانی شد که مهم ترین مضامین شعری آن ها، اشعار وطنی و مهم ترین دغدغه شان ، مبارزه با نیروهای مستبد داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشور را به مخاطره میافکندند.
در ادامه به مهم ترین و پربسامدترین بن مایه های ادبیات پایداری در شعر ملک الشعراء بهار در عصر مشروطیت که موضوع اصلی بحث این مقاله نیز میباشد به اجمال پرداخته میشود.
در این میان می - توان به مهم ترین آن ها به شرح زیر اشاره نمود: معصومه شبستری (١٣٩٤) در مقالۀ «بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در شعر احمد صافی و ملک الشعراء بهار» در شماره اول از فصل نامه ادب نامه تطبیقی (دوره دوم )، به بررسی برخی از مضامین اجتماعی هم چون فقر و تکدیگری، بیعدالتی و سیمای زن در اشعار بهار و احمد صافی پرداخته است .
از آن جا که محمدتقی بهار هنر شاعری خود را وقف وطن و مبارزه با استبداد و استعمار نموده است ولی تاکنون برخی از عناصر و بن مایه های ادب پایداری در شعر این شاعر هم چون استعمارستیزی، شکستن غرور و شکوه کاذب استعمار با زبان هنری طنز، تجددخواهی و اصلاح طلبی، دعوت به اتحاد و حفظ هویت و اصالت ایرانی و بازگشت به مبانی فرهنگی و اعتقادی اسلام و...