چکیده:
آشکارسازی تغییرات از نیازهای اساسی ارزیابی و مدیریت منابع طبیعی است. نقشههای تغییرات کاربری و پوشش اراضی را میتوان بر اساس تصاویر چند زمانه سنجش از دور تهیه کرد. روشهای گوناگونی برای آشکارسازی تغییر و تحولات کاربریها ارایه شده است. موضوع این مطالعه بررسی تغییرات سطوح نفوذناپذیر در محدوده شهر اصفهان با تصاویر سنجنده MSS و AWiFS و با بهکارگیری روش مقایسه بعد از طبقهبندی طی بازه زمانی 1387-1366 میباشد. بدین منظور، ابتدا تصاویر با استفاده از الگوریتمهای مناسب از لحاظ هندسی تصحیح شدند. RMSe حاصل از تصاویر MSS و AWiFS بهترتیب 58/ 0 و 56/ 0 پیکسل تعیین گردید که تمامی این مقادیر کمتر از یک پیکسل بود. سپس با تعیین نمونههای آموزشی، دو تصویر با استفاده از روش شبکه عصبی پرسپترون چندلایه به پنج طبقه آب، مناطق مسکونی، اراضی بایر، پوشش گیاهی و جاده طبقهبندی گردید. صحت کلی بهدست آمده از تصاویر MSS و AWiFS بهترتیب 79/ 90 و 86/ 92 بود. در مرحله بعد برای آشکارسازی تغییرات از روش مقایسه بعد از طبقهبندی استفاده شد و نقشه تغییرات بهدست آمد. نتایج نشان میدهند طی این بازه زمانی مساحت سطوح نفوذناپذیر، 6829 هکتار افزایش و پوشش گیاهی بیش از 527 هکتار کاهش یافته است. از دلایل اصلی این تغییرات، رشد سریع جمعیت به میزان حدود 62 درصد و رشد صنعت طی این دوره 21 سال میباشد.
Change detection is the basic assessment requirement in natural resources management. Maps of land use/land cover changes can be made based on multi-temporal remote sensing imagery. Several methods have been proposed to detect land changes. The subject of this study is to investigate changes in impervious surfaces within the Esfahan city by using MSS and AWiFS images and the comparison of post-classification method during the 1987-2008 period. Therefore, the images were corrected geometrically by using the geometric algorithms. RMSe of MSS and AWiFS images were obtained from 0.58 and 0.56 pixels, respectively, indicating that the spatial error was less than one pixel. Then, two images were provided with 5 classes including water (river), residential area, bare land, plant cover and roads using the training samples and multilayer perceptron neural network. The overall accuracy of MSS and AWiFS images were obtained to be 90.79 and 92.86, respectively. In the next phase, for change detection, post classification comparison method was performed and the changes map was produced. The results show that impervious surface area has increased 6829 ha and the vegetation area has decreased over 527 ha during this period. The principal reasons for this change are rapid population growth rate of 62% and industrial growth during this period.
خلاصه ماشینی:
موضوع این مطالعه بررسی تغییرات سطوح نفوذناپذیر در محدوده شهر اصفهان با تصاویر سنجنده MSS و AWiFS و با به کارگیری روش مقایسه بعد از طبقهبندی طی بازه زمانی ٢٩٣٠- ٢٩٣٣ میباشد.
مطابق با تبصره ١ ماده ١ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها، وزارت مسکن و شهرسازی مکلف است جهات توسعه شهرها و شهرکها )متصل و منفصل( را حتیالمقدور در خارج از اراضی زراعی و باغ ها طراحی و از اراضی غیر زراعی و غیرقابل کشاورزی استفاده نماید و تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ های موجود داخل محدوده قانونی شهرها را به حداقل ممکن برساند، همچنین بر اساس ضوابط ملی آمایش سرزمین، کاهش تمرکز و تراکم جمعیت و فعالیت در مناطق پرتراکم کشور، بهویژه تهران و اصفهان و مهار روند رو به رشد جمعیت و فعالیتها در این مناطق، از طریق دگرگونی ساختار فعالیتهای صنعتی و خدماتی آنها در اولویت قرار دارد، لذا آشکارسازی تغییرات سطوح نفوذناپذیر بهعنوان مقدمهای برای ضروریت برنامهریزی و مدیریت گسترده و همچنین اجرای اهداف آمایش سرزمین در این محدوده محسوب میشود.
5- Post- classification comparison 6- Root Mean Square Error جدول ٣- پارامترهای مورد استفاده در روش شبکه پرسپترون چندلیه متوسط متوسط تعداد گرههای گرههای سرعت میزان تصاویر پیکسلهای پیکسلهای لیه گشتاور لیه نهفته ٢ لیه نهفته ١ یادگیری تکرار آموزشی آزمایشی نهفته 29999 9/4 9/992 3 3 1 29999 29999 MSS 9 29999 9/4 9/992 3 3 1 29999 29999 AWiFS 9 (به تصویر صفحه مراجعه شود) راهنما رودخانه مناطق مسکونی بایر پوشش گیاهی جاده شکل ١: نقشه پوشش اراضی تهیه شده به روش شبکه پرسپترون چندلیه با توجه به نقشههای پوشش اراضی بهدست آمده مقدار تغییرات پوششها در دوره زمانی مورد مطالعه محاسبه گردید.