چکیده:
هدف این نوشتار شناسایی مکان‌های بالقوه و مناسب اکوتوریسم با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره فازی مبتنی برGIS در شهرستان مشهد میباشد. روش مورد استفاده، بهره‌گیری از تکنولوژی GIS برای ورود، مدیریت و تجسم داده-های جغرافیایی است، در حالیکه منطق فازی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارزیابی نتایج نهایی مورد استفاده قرار گرفته است. فرآیند ارزیابی برای مکان‌های مناسب اکوتوریسم بر اساس هشت معیار منتخب شامل: دید، کاربری/ پوشش زمین، مناطق حفاظت شده، ارتفاع، شیب، مجاورت با محل‌های فرهنگی، فاصله از جاده و تراکم جمعیت انجام گردیده که این عوامل بر اساس ایده و نظر متخصصان انتخاب و ارزش‌گذاری شده است. با کمک توابع خطی، ذوزنقه‌ای، S-Shape و J-Shape در محیط نرم افزار IDRISI نقشه‌های فازی مربوط به هر یک از معیارها بدست آمده است. سپس لایه‌های رستری استاندارد شده مختلف بر اساس، روش‌های AHPو WLC، یکپارچه سازی و ترکیب شده است. سه منطقه واقع در شمال (A) (محدوده دهستان کارده)، غرب (B) (محدوده طرقبه، شاندیز و چالی دره) و جنوب (C) (محدوده ملک آباد) شناسایی شده در گروه1 -0/69(طبقه بسیار مناسب)، در زمینه اکوتوریسم و فعالیت‌های مربوط به گردشگری دارای زمینه‌ای مناسب می‌باشند.
Abstract The main objective of this study is to identify the potential ecotourism site using Fuzzy multi-criteria decision method based on GIS in Mashhad County. This method using GIS technology for the management and visualization of geographic data, fuzzy logic used for data analysis and evaluate the final results. The evaluating process for ecotourism site was conducted based on eight chosen criteria including visibility, land use/cover, reservation/protection, elevation, slope, proximity to cultural sites, distance from roads and settlement size. Those factors were selected according to the professional expert’s opinions. Then was obtained fuzzy maps for each criteria in IDRISI software utilizing linear, Trapezoidal, S-Shape and J-Shape functions. Finally, different raster standard layers were combined by integration analytical hierarchy process (AHP) and Linear Combination Weighted (WLC) methods. According to the results, Mashhad Country, with three regions, northern part (A)(KardehVillage area) Western part (B)(Torghabeh, Shandiz and Chalydarreh area) and southern part (C)(Malekabad area)are located in group(1-0/69 very suitable ) means they are potential and are candidate for ecotourism and related activities.
خلاصه ماشینی:
فرآیند ارزیابی برای مکان های مناسب اکوتوریسم بر اساس هشت معیار منتخب شامل : دید، کاربری/ پوشش زمین ، مناطق حفاظت شده ، ارتفاع ، شیب ، مجاورت با محل های فرهنگی، فاصله از جاده و تراکم جمعیت انجام گردیده که این عوامل بر اساس ایده و نظر متخصصان انتخاب و ارزش گذاری شده است .
هدف از این مطالعه ، شناسایی مکان های بالقوه مناسب اکوتوریسم با استفاده از روش فازی در محیط GIS و در راستای اهداف توسعه پایدار در شهرستان مشهد میباشد.
21- Abidin Zaaba Z 22- Ontario 23- Butler RW Haider & W, Boyd SW 24- Sikkim western state 25- Lassoie JP, Lee DR, Deshler DJ Stem, C J 26- Stem & et al 27- Eslami A, Roshani M 28- Tewodros KT معرفی منطقه شهرستان مشهد از شهرستان های استان خراسان رضوی، واقع در شمال شرق ایران میباشد.
29- Weighted Linear Combination 30- Zadeh 31- Wood & Dragicevic, Gorsevski & Jankowski 32- Eastman Jiang 33- I.
36- Multi-Criteria Evaluation 37- Multi-Criteria Analysis 38- Lai 39- Lai (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٢: نقشه اولیه انواع معیارها به منظور ارزیابی مکان های مناسب اکوتوریسم - ایجاد نقشه های معیار عوامل و معیارهای مربوط به مطالعه ، به عنوان لایه های GIS ایجاد و نگهداری شده اند.
این روش برای پشتیبانی از تصمیم گیری در راستای برنامه ریزی امکانات گردشگری و بهره برداری از منابع اکوتوریسم برای توسعه پایدار مفید ثابت شده است .
این پژوهش کاربردی، استفاده از ارزیابی چند معیاره فازی و AHP در محیط GIS را برای ارزیابی مکان های مناسب اکوتوریسم در شهرستان مشهد، ارائه میکند.
(
, 
, 
)
