چکیده:
توسعه پایدار جامعه عشایری، فرآیندی است که در آن سیاستهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی و دیگر سیاستها چنان طراحی شده باشند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و بوم شناسی پایدار باشد. جامعه عشایری به عنوان جامعه سوم در کنار سایر جوامع (شهری - روستایی) در ایران به جامعهای اطلاق میشود که معیشت مبتنی بر دامداری، و استفاده از مراتع میباشد. بنابر این بررسی توسعه پایدار در جامعه عشایری استان فارس حائز اهمیت فراوانی است. این پژوهش در این راستا از جامعه آماری منطقه مورد نظر با استفاده از فرمول کوکران تعداد 60 نمونه(نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده و روش جمعآوری اطلاعات با استفاده از تکنیکهای مشاهده و مصاحبه انجام گرفت. میزان ضریب آلفای کرونباخ برای ساختار اقتصادی 88/0 بدست آمده و با استفاده از نرم افزار (19 (SPSSمیزان همبستگی ساختار اقتصادی از طریق آزمون پیرسون با فاکتورهایی مانند تعداد دامهای عشایر، میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بین میزان ساختار اقتصادی با میزان درآمد سالانه از دامداری و سابقه بهره برداران رابطه مستقیم معنی دار و با تعداد دام رابطه عکس معنی داری وجود دارد و نشاندهنده رابطه تنگاتنگ جامعه عشایری با ساختار اقتصادی آنها است. از جمله نتایج حاکی از ضعف اقتصادی بهرهبرداریهای عشایری، بهران مدیریت و تخریب ناشی از چرای مفرط، افزایش هزینههای تعلیف دستی دام، نگرش منفی به روند زندگی آتی عشایر، عدم حمایت کافی از بیمه عشایر توسط دولت، نبود بازار مشخص خرید و فروش دام، مهاجرت فصلی جوانان عشایر به شهرها برای تامین هزینههای زندگی به دلیل ناکافی بودن درآمد، همچنین جامعه عشایر مورد مطالعه تحت نظام ایلی توان پتانسیل توسعه خود را به دلیل محدودیتهای جمعیتی( اکولوژیکی) اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی را تا حدودی از دست داده است و اقتصاد عشایر مورد مطالعه دارای ضعفهای اساسی میباشد. بنابر این ترسیم افق آتی و داشتن برنامه بلند مدت و میان مدت برای این جامعه میتواند در توسعه پایدار جامعه عشایری کشور موثر واقع گردد.
خلاصه ماشینی:
از جملـه نتايج حاکي از ضعف اقتصادي بهره برداري هاي عشايري ، بهران مديريت و تخريب ناشي از چراي مفرط ، افزايش هزينه هاي تعليـف دسـتي دام ، نگرش منفي به روند زندگي آتي عشاير، عدم حمايت کافي از بيمه عشاير توسط دولت ، نبود بازار مشخص خريد و فروش دام ، مهاجرت فصلي جوانان عشاير به شهرها براي تأمين هزينه هاي زندگي به دليل ناکافي بودن درآمد، همچنين جامعه عشـاير مـورد مطالعـه تحـت نظـام ايلـي تـوان پتانسيل توسعه خود را به دليل محدوديت هاي جمعيتي ( اکولوژيکي ) اقتصادي - اجتماعي - فرهنگي را تا حدودي از دست داده اسـت و اقتصـاد عشاير مورد مطالعه داراي ضعف هاي اساسي مي باشد.
٢١٠ جدول (٢): تعداد خانوار و جمعيت عشاير کوچنده استان فارس ١٣٨٧(ييلاقي و قشلاقي ) (به تصویر صفحه رجوع شود)Source: Research Findings, 2014 دامداري نتايج بدست آمده از بررسي هاي انجام شده بر روي عشاير استان فارس نشان مي دهد تنوع زيادي در دامهاي عشـاير وجود دارد و عشاير منطقه دام هايشان را تنها به وسيله چرا در مراتع تعليف نمي کنند بلکه به راه هـاي ديگـري ماننـد توليد و تأمين علوفه ، خريد علوفه دستي مثل يونجه ، اجاره مرتع ، علف پس چرا، کاه و جو، کنسـانتره و نـان خشـک نيز براي تعليف دام متوسل مي شوند.