چکیده:
یکی از راههای شناخت حماسه حسینی، بازشناسی رجزهای حماسه آفرینان عاشورا است. در این پژوهش که از نوع تاریخی است در مرحله گردآوری، به روش کتابخانهای و در مرحله تبیین به شیوه توصیفی- تحلیلی، درسهای اخلاقی- تربیتی در رجزهای عاشورایی امام حسین ; مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که امام شناسی (معرفت دینی) و ولایت مداری (بصیرت دینی) از مهم ترین درسهای اخلاقی- تربیتی است که در لابلای رجزهای عاشورایی امام حسین; به بشریت منتقل شده است. در منظر شیعه امامیه، «معرفت دینی» و «بصیرت دینی» رابطه ناگسستنی با هم دارند؛ زیرا پذیرش ولایت اولیای خاص الهی (پیامبر و ائمه) ، و ولایت وارثان برحق ایشان ( ولایت فقیه)، شرط مسلمانی و قرار گرفتن در مسیر هدایت و رستگاری است. پیام رجزهای عاشورایی امام حسین; برای مسلمانان امروز آن است که اگر در مواجهه با هجوم فتنه ها و دسیسه های نفاق افکن شرق و غرب، «معرفت دینی» با «بصیرت دینی» توأم شود امت اسلامی راه را گم نخواهد کرد و با وسوسه خنّاسان، دچار بیراهه ها و کجراهه ها نخواهد شد.
The Ashura rajazes (battlefield poems) provide a basis for reconstructing certain aspects of the Ashura epic on that epoch-making day. The paper focuses on certain Ashura rajazes of Imam al-Husayn. Among the lessons inferred, one may discern religious insightfulness and religious knowledge because they make the basis of the belief system that leads to guidance and felicity. A present-day implication of the Ashura rajazes is that they shed light on the right way for Muslims not to be led astray.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش که از نوع تاریخی است، در مرحله گردآوری، به روش کتابخانهای و در مرحله تبیین به شیوه توصیفی _ تحلیلی، درسهای اخلاقی _ تربیتی در رجزهای عاشورایی امام حسین( مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است.
پیام رجزهای عاشورایی امام حسین( برای مسلمانان امروز آن است که اگر در مواجهه با هجوم فتنهها و دسیسههای نفاقافکن شرق و غرب، «معرفت دینی» با «بصیرت دینی» توأم شود، امت اسلامی راه را گم نخواهد کرد و با وسوسه خنّاسان، دچار بیراههها و کجراههها نخواهد شد.
رجزهای واقعه کربلا و روز عاشورا که توسط جنگجویان خاندان عصمت و طهارت( یا اصحاب اباعبدالله الحسین( سروده شده، کاملاً با رجزهای سایر جنگها تفاوت داشته است؛ زیرا رجزهای روز عاشورا، تماماً بیان عقیده و تعبیر و تفسیر آن و هدف از این جنگ و حمایت از دین و بشارت به قیامت و بهشت و دیدار با پیغمبر( و حضرت امیرالمؤمنین علی( و خاندان وحی بوده است (شهیدی صالحی، 1379: 8/178- 180).
آن حضرت در شب و روز عاشورا، به منظور اتمام حجت با مردم و دفاع از حق امامت و ولایت خود، رجزهایی را فریاد نمود که مضامین بلند آنها در دوره امامان بعد نیز مورد تأیید و تأکید قرار گرفت؛ چنانکه امام علی بن موسی الرضا( در معرفی صفات و فضایل امام، دقیقاً به مضامینی اشاره نموده که در متن رجزهای امام حسین( موجود است.