چکیده:
کلمه اکولوژی از یک کلمه یونانی، که اکو از اویکوس به معنی محل زیست – مسکن و خانه و لوژی از لوگوس به معنی دانش آمده است. نظام اکولوژیک در جهت وابستگی کارکردی شامل جمعیت، محیط، تکنولوژی و سازمان انسانی است که این چهار عامل با تاثیر در یکدیگر نظام اکولوژی انسانی را شکل می دهند. (شکویی. 1365، 5). در دهه های اخیر به رغم متولیان متعدد از توسعه روستایی غفلت هایی شده است، این در حالی است که مهاجرت به شهرها روز به روز گسترده تر و از جمعیت روستاها بعنوان کانون تولیدات کشاورزی کاسته و به تعداد جمعیت شهرها افزوده می شود.
چالش در بخش اکولوژیکی و منابع طبیعی روستاها باعث عدم ثبات در بهره برداری از منابع آب و افت شدید سفره های زیرزمینی شده و این امر نیز موجب محدودیت منابع آبی و بیابانزایی گردیده است.
همچنین میزان کم سرمایه گذاری در روستاها موجب کاهش فرصت های شغلی و در نتیجه افزایش میزان بیکاری شده که این امر نیز به مهاجرت بی رویه به شهرها دامن زده است.
بخش گاریزات به مانند اغلب مناطق کشورمان دارای پتانسیل های اکولوژیکی بوده و می تواند در زمینه های گوناگون از جمله گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر قلعهها، قناتها، آسیابها را در این منطقه از دیدگاه اکولوژیک مورد بررسی قرار داده است.
روش انجام بررسی، کتابخانه ای و میدانی بوده است. بر اساس نتایج تحقیق عدم توجه کافی و عدم تخصیص اعتبارات مورد نیاز موجب شده از پدیده های مورد بحث استفاده لازم در امر توسعه به عمل نیامده است، می توان یکی از دلایل این وضعیت عدم توجه به ارتباط اکولوژیکی پدیدهها بعد از ورود صنعت به این جوامع دانست
خلاصه ماشینی:
بررسي قنات ها، قلعه ها وآسياب ها از ديدگاه جغرافيايي اکولوژيک (مطالعه موردي :گاريزات تفت ) دکتر عليرضا زارع شاه آبادي * استاديار گروه جغرافياي دانشگاه يزد سعيد الفتي دانشجوي کارشناسي ارشد جغرافيا دانشگاه يزد چکيده : کلمه ي اکولوژي از يک کلمه يوناني ، که اکو از اويکوس به معني محل زيست – مسکن و خانه و لوژي از لوگوس به معني دانش آمده است .
به عنوان مثال زماني آسياب هاي آبي کار آسياب گندم را در مناطق روستايي بر عهده داشتند اما با راه اندازي آسياب هاي بزرگ برقي در شهرها آسيابهاي آبي در مناطق روستايي رونق گذشته خود را از دست دادند و به مرور زمان روستائيان آرد مصرفي خود را از شهرها تهيه نمودند در نتيجه اين تغييرات ، آسيابها مخروبه و کشاورزي رو به ضعف نهاد و با تغيير در منابع اکولوژيک و خالي از سکنه شدن روستاها زمينه براي نابودي ساير منابع اکولوژيک از جمله قناتها، قلعه ها، باغات و...
اين پژوهش بر آن است که برخي از پديده هاي جغرافيايي در بخش گاريزات شهرستان تفت استان يزد را از ديدگاه اکولوژيک مورد بررسي قرار دهد.
١٣٧٠، ٨٣) و همچنين علاوه بر قناتها، قلعه ها و آسياب هاي متعددي در اين منطقه براي تطابق شرايط زندگي اهالي با محيط جغرافيايي و غلبه بر مشکلات احداث شده است که آن را از ديدگاه هاي مختلف از جمله ديدگاه اکولوژيک مي توان مورد بررسي قرار داد.
در گذشته در منطقه يزد نيز آسياب هاي زيادي وجود داشته که از جمله آنها مي توان به آسياب باز مانده در تفـت اشاره کرد که در قديم در مسير عبور شاه جوي تفت داير بوده است .