چکیده:
واژه کیفیت زندگی سرچشمه روشنی ندارد. کیفیت زندگی اگرچه جذابیت و معنی عام دارد، یک تعریف پذیرفته عام ندارد. هر عبارتی که در تعریف کیفیت زندگی بکار رود، کیفیت زندگی یک فرد به حقایق عینی و خارجی زندگی اش و دریافتها و ادراکات درونی و ذهنی او از این عوامل و نیز از خودش وابسته است.
بهبود کیفیت زندگی در یک مکان خاص و یابرای اشخاص و گروه های خاص همواره کانون اصلی توجه برنامه ریزان بوده است. در واقع بهبود کیفیت زندگی در هر جامعه ای، یکی از مهم ترین اهداف سیاست های عمومی آن جامعه می باشد. در سال های اخیر مطالعات پیرامون کیفیت زندگی به طور عمده بر ماهیت شهری تمرکز کرده و بحث بر روی کیفیت زندگی شهری در میان تحقیقات و مطالعات تجربی رواج یافته است. بدون شک تمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز یافتن در شهرها، یکی از دلایل اصلی تقویت این جریان مستقل در تحقیقات بر روی کیفیت زندگی می باشد.
این پژوهش به دنبال آن است تا ضمن بررسی ادبیات مطروحه در این زمینه در سطح جهانی، تلاشی در زمینه شناخت تعاریف و ابعاد این مفهوم با تاکید بر برنامه ریزی شهری داشته باشد. در ادامه نیز با ذکر چند نمونه انجام شده در دنیا، به تحلیل شیوه های سنجش این مفهوم در برنامه ریزی شهری از یک طرف و لزوم این سنجش از طرف دیگر می پردازد
خلاصه ماشینی:
در واقع در اين مرحله برنامه ريزان در پي آن هستند تا اولويت ها و مسائلي را که از اهميت بيشتري برخوردار هستند، به طور ويژه مورد توجه قرار بدهند، که بررسي ابعاد مختلف کيفيت زندگي شهري مي تواند راهنماي مناسبي براي آنها در اين مرحله باشد.
محققان در پژوهش هاي خود بر روي کيفيت زندگي شهري به طور کلي اجزاي تا حد زيادي مشابه را به عنوان ابعاد مختلف کيفيت زندگي شهري انتخاب کرده اند ولي شاخص هايي که براي سنجش اين اجزا در نظر گرفته اند، متفاوت مي باشد.
سرانه ماليات دهندگان نابساماني هاي اجتماعي سرقت ها در هر ١٠٠ هزار نفر نرخ معتادان منبع : ( p١٢٣,٢٠٠٢,Massam) شاخص هاي کيفيت زندگي شهري در تورنتو: اين پژوهش که تحت عنوان پروژه شهر سالم در تورنتو انجام شده است (١٩٩٣)، پنج بعد را براي سنجش کيفيت زندگي شهري در تورنتو در نظر گرفته است .
اين رويکرد تازه بر اين اساس مي باشد که هيچ رابطه مشخص و اثبات شده اي بين شاخص هاي عيني و شاخص هاي ذهني در کيفيت زندگي شهري وجود ندارد و نمي توان تنها با استفاده از يکي از اين دو دسته شاخص کيفيت زندگي شهري را مورد بررسي و سنجش قرار داده و بر اساس آن تصميم گيري نمود.
- نمي توان اقدامات شهرسازي را تنها بر اساس نتايج سنجش کيفيت زندگي شهري تنها با استفاده از يک نوع شاخص (عيني يا ذهني ) اولويت بندي کرد بلکه مي بايست ارتباط بين اين دو دسته شاخص و تاثيرگذاري آن ها بر کيفيت زندگي شهري به طور مداوم مورد تحليل قرار بگيرد.