چکیده:
طراحی شهری نظم چند سطحی است که شامل شاخههای متعددی از مهندسی و طراحی مانند برنامهریزی و ترکیبات شهری، توسعه شهری، معماری، معماری منظر، حمل و نقل، اقتصاد و قوانین است. مکانهای در دسترس عمومی جایی است که مردم برای فعالیت فردی یا جمعی به آنجا رجوع میکنند و بنابر ماهیت اجتماعی انسان، میدانهای شهری به عنوان مهمترین نمود گرههای اجتماعی، نشانگر مردم سالاری شهری است. این میادین زمانی که شکل تاریخی به خود میگیرند از اهمیت مکانی و زمانی خاصی برخوردار میشوند. اگر چه، ارزش زیباییشناسی فضای عمومی نظیر میدان شهری در وهله اول مورد توجه نیست اما خوانایی و کیفیت چگونگی اتفاق آن، بیشتر مورد ارزیابی است. ارزیابی سنتیک فضای شهری نظیر میدان، با توجه به ابعاد خاص کیفی موجود در آن، بیشتر به عنوان یک قضاوت کیفی و کلی مطرح میشد که نهایتا طیف ارزش دهی نظیر لیکرت و یا خاصیت صفر یا یکی روان شناختی انسان را برای نوع محتوای خود ترغیب مینمود که عموما با توجه به کیفی بودن ارزیابی، ضریب خطای بالایی را به مراه داشت. هدف پژوهش جاری شناخت ماهیت فضای شهری مانند میدان با رویکرد پدیدارشناسی است که ابتدا با استفاده از ماتریس [1]QRM و معیارهای شش گانه، تعداد شانزده میدان شهری را انتخاب کرده و بعد از تحلیل به روش HSE[2] و متغیرهای پرسشنامهای امتیاز دهی با خروجی گراف کیفیت عددی انباشته[3] نتیجهگیری شده است تا بتوان بیشتر در مسیر طراحی این نوع فضاهای باارزش گام برداشت.
خلاصه ماشینی:
بنابراين مي توان معيارهاي اصلي اين مدل و نيز موارد منتخب ميدان را در جداول زير ارائه کرد: جدول ١: دسته بندي ماتريس QRM، معيارها و شناسه هاي شناختي ميدان هاي شهري (به تصویر صفحه مراجعه شود) رديف معيارهاي ششگانه ماتريس QRM معيار شناسه ١ زمان پيدايش باستان ، قرون وسطي، عصر جديد، قرن ١٩ ميلادي، از قرن ٢٠ ميلادي ٢ کيفيت هاي ريخت شناسانه ورودي، جلوخان ، فضاي گسترده ، فضاي عميق ، قطب چند شاخه ، مفصل ميدان ، فصل مشترک، شهر داخلي، تالار، حياط (محوطه محصور)، زمين (عرصه )، ميدان تزييني، باغ ، چشم انداز، پهن (گستردگي ) ٣ شکل پايه مستطيل ، ذوذنقه ، شکل قيفي، شکل گرد، شکل ستاره اي ، گذرگاه فضايي ٤ مقياس کوچک ، متوسط ، بزرگ ، خيلي بزرگ ٥ عملکرد و برنامه ها تجاري، ترافيکي، مسکوني، نمايشي، برنامه هاي عمومي ٦ ظرفيت هاي عملکردي پرسه زني، فضاي باز، صحنه ، تشريفاتي، داخل شدن ، ملاقاتي، دورهم جمع شدن ، خالي Source: Authors, 2016 جدول ٢: انتخاب شانزده نمونه موردي بر اساس ماتريس شناختي QRM و ترتيب بندي بر اساس تعداد کيفيت مشمول در برداشت هاي ميداني (به تصویر صفحه مراجعه شود) رديف نام ميدان موقعيت امتياز تعلق کيفي رديف نام ميدان موقعيت امتياز تعلق کيفي ١ ميدان سن مارکو ونيز، ايتاليا ١٧ کيفيت ٥ ميدان پالاريسر پلاتز برلين ، آلمان ١٠ کيفيت ٢ ميدان رزدينتز پلاتز وسبورگ ، آلمان ١٥ کيفيت ٦ ميدان زامکوي ورشو، لهستان ١٠ کيفيت ٣ ميدان استرومسکه نامنستي پراگ ، جمهوري چک ١٠ کيفيت ٧ ميدان پلاس دترو ليون ، فرانسه ٩ کيفيت ٤ ميدان رزدينتز دوم ، کاپتل پلاتز سالزبورگ ، اتريش ١١ کيفيت ٨ ميدان کاونت گادرين مارکت لندن ، انگلستان ٥ کيفيت ٩ ميدان جنرمارکت برلين ، آلمان ٨ کيفيت ١٣ ميدان گارتنر پلاتز مونيخ ، آلمان ٣ کيفيت ١٠ ميدان آلفونسوي دوم آل کاسترا اويدو، اسپانيا ٦ کيفيت ١٤ ميدان دل آنفيتاريو لوچيا، ايتاليا ٣ کيفيت ١١ ميدان مکس -جوزف رزن هايم ، آلمان ٥ کيفيت ١٥ ميدان دلا سانتيسيما فلورانس ، ايتاليا ٣ کيفيت ١٢ ميدان دل سينوري ويچنزا، ايتاليا ٥ کيفيت ١٦ ميدان آزادي بوداپست ، مجارستان ٣ کيفيت Source: Authors, 2016 1Wolfroum 2Squares in European Countries شکل ١ نشان دهنده انتخاب ١٦ گانه از ميدان شهري در اروپا با توجه به جدول بالا است که تعداد ٤ ميدان از آلمان ، ٥ ميدان از ايتاليا، ١ ميدان به ترتيب از کشورهاي مجارستان ، اسپانيا، اتريش ، لهستان ، انگلستان و جمهوري چک به عنوان حد بالا و پايين کيفيت سنجي ميداني است که مي تواند با نوع تفاوتي که در ساختارهاي دسته بندي شده از ماتريس شناختي است ، ارائه شده است که بيشتر در قسمت ارزيابي ميدان بويسيله پاسخوگويان پرسشنامه مورد توجه قرار داده شده است .