چکیده:
گاهی فعل زیانبار میتواند همزمان به فعل ناشی از فعل شخصی، فعل غیر یا فعل شیء توصیف شود. در این حالت در حقوق فرانسه این سؤال مطرح شده که آیا زیاندیده میتواند به اصول و مقررات هر سه مسئولیت استناد کند یا باید یکی را برگزیند و آیا دادگاه باید یکی را برگزیند و کدام مسئولیت و مستندات آن بر دیگری مقدم است. بنابراین یکی از مصادیق جمع و اختیار در مسئولیت مدنی، بحث تعیین قلمرو مسئولیت ناشی از فعل شخصی، فعل غیر و فعل شیء است. هر سه نوع مسئولیت امروزه به قاعده تبدیل شده و نیاز است تا حدود قلمرو هر یک تعیین شود. در کتابهای حقوق تعهدات فرانسه بهصورت پراکنده به موضوع اشاره شده و از استقرا در این موارد میتوان قواعد کلی در خصوص موضوع پیدا کرد. در حقوق ایران دکترین به این موضوع نپرداخته و مطالعة آن در حقوق فرانسه میتواند زمینة طرح آن را در ایران فراهم سازد که به شیوة تطبیقی مطالعه خواهد شد.
Occasionally, the harmful act can be described simultaneously in the personal action, another person's action and object's action. This is an interesting question in French law that whether the victim’s claim can be based on the principles of all three responsibilities or he has to choose one responsibility and the court should choose one responsibility and which responsibility and it’s documentation is prior to the other. Therefore, one of the examples of the collection and option of responsibility is the determination of the domain of the personal action, another person's action and object's action. All three types of responsibilities are nowadays becoming the rule and it is necessary to determine the scope of each one. This issue has been raised in the French books of the law of obligations and from the induction in these cases, general rules can be found. Doctrine has not addressed this issue in Iranian law and the studying it in French law could provide the basis for its design in Iran which will be studied in a comparative manner.
خلاصه ماشینی:
T ,٢٠٠٧) يا ديگر قوانين (٢٠٠٥:٢٢ ,Tosi ;٢٠٠٢:٤ ,Vaillier) با توجه به توزيع ضرر (بـاديني ، ١٣٨٤: ٣٥١) و نقش بيمه (ايزانلو، ١٣٨٦: ٩٠) به «اصل مسئوليت ناشي از فعل غير»٤ تبديل شده اسـت (Fabre-Magan, 2007: 318 ; Jeuland, 2009: 90 ; Lapoyade ,Dechams, 1998: 185; Radé , ) ٢٠٠٧:١ همچنـين مـصاديق پراکنـدة مـسئوليت ناشـي از اشـيا (١٩٧٢:١٥٢ ,Starck) بـه « اصـل مــسئوليت ناشــي از اشــياء»٥ ( , Malaurie ;٢٠٠٨:٦٣٦ ,Buffelan Lanore, Larribau-Terneyre ١٩٩٥:٢٨ ,Viney ;١٥١٦ :٢٠٠٢) تبديل شـده و در نتيجـه تعيـين قلمـرو سـه اصـل يعنـي اصـل مسئوليت ناشي از فعل شخصي ، اصل مسئوليت ناشي از فعل غير و اصـل مـسئوليت ناشـي از فعل شي ء ضروري است .
در مواردي که خسارت از طرفي به فعل شخص و از سـويي بـه فعـل شـي ء مربوط است ، زيان ديده اختيار دارد مسئوليت ناشي از فعل شخصي يا ناشي از شي ء را برگزيند و به يکي از مستندات آن استناد کند، يعني زيان ديده مي توانـد بـه مـواد ١٢٤٠ و ١٢٤١ ق .
ف يعني مسئوليت ناشي از فعل شخـصي مواد ١٢٤٠ و ١٢٤١ يعني مسئوليت ناشي از فعل شخصي و از طرفي به بنـد ١ مـادة ١٢٤٢ و ١٢٤٣ يعنـي مـسئوليت ناشـي از اشياء استناد مي کند و هر دو مبنا با پذيرش دعوي مناسب است ، قاضي مي تواند يکي را برگزيند.
بـه ايـن ترتيـب در فرانـسه در مواردي در مسئلۀ جمع و اختيار براي زيان ديده اين حق هست که در صورت جمع شرايط ، به مسئوليت ناشي از فعل شخصي يعني مواد ١٢٤٠ و ١٢٤١ ق .