چکیده:
امروزه فضاهای عمومی شهرها بر اساس اصول و معیارهای استفادۀ بزرگسالان شکلگرفته است و اغلب فضاهای شهری، عمدتاً فاقد کیفیت برای استفاده کودکان و نوجوانان و به دور از مشخصههای یک شهر دوستدار کودک میباشند. با توجه به حساسیت گروه سنی نوجوانان، وقت آن رسیده که نوجوانان و ارزشهای آنان وارد معادلات شهرسازی شده و به آنان اجازه داده شود که با مشارکت در فرایند برنامهریزی شهری، در ایجاد فضاهای زندگی خود سهیم باشند. در این پیمایش، نوجوانان 12 تا 18 سال شهر آباده به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدهاند. حجم نمونه با روش کوکران 150 نفر مشخصشده است، ضمن آنکه از نظرات والدین و مسئولین شهر نیز از طریق پرسشنامه استفادهشده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسیهای میدانی است و جنبه کاربردی دارد. نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل دادهها نشان میدهد که میزان مشارکت اجتماعی نوجوانان در فضاهای عمومی شهر آباده کم است. همچنین عوامل مؤثر بر ارتقاء مشارکت نوجوانان در فضاهای عمومی این شهر، امنیت، دسترسی، افزایش مکانهای تفریحی، خدمات و امکانات بوده که محاسبه ضریب همبستگی پیرسون بیانگر رابطه مستقیم و مثبت بین ارتقا امنیت و افزایش مشارکت نوجوانان بوده و از طرف دیگر بهرهگیری از رویکردهای شهر دوستدار کودک در کاهش بزه اجتماعی در میان نوجوانان مؤثر بوده است. درنتیجه راهبردهایی همچون تسهیل مشارکت نوجوانان از طریق برگزاری جلسات نظرسنجی از نوجوانان و ملاقات با شهردار، ارتقا کیفیت کالبدی محلات و بهبود دسترسی، استفاده از عناصر طبیعی در فضاها، افزایش حس امنیت و توانمندسازی نوجوانان و خانوادهها در حیطه متداخل شهرداری و سایر نهادها پیشنهاد میشود.
Nowadays, spaces of cities have been shaped based on the principles of adult usage; that is, urban spaces mostly lack the quality for children usage or the characteristics of a child loving city. Considering the sensitivity of the teenage class, it is necessary to use the participation of adolescents in improving the quality of urban spaces for the presence of children. The main question raised in this study is what factors affect the participation of teenagers in the public spaces of the city of Abadeh. The survey is based on a statistical population consisting of all the teenagers aged 12 to 18 in that city. As many as 150 subjects were selected through systematic random sampling according to the Cochran formula. The research data were collected from expert opinions and a questionnaire. The research methodology was descriptive-analytical based on library studies, documents and field studies. The research is applied in terms of purpose. The results of the data analysis by the SWOT technique and the SPSS statistical software showed that the rate of the social participation of teenagers in public spaces is low. Also, the results of Pearson’s correlation coefficient showed that creating urban special facilities in Abadeh can be effective in increasing the sense of safety in public spaces, and paying attention to child-loving city approaches is effective in decreasing social crimes among teenagers. To promote the participation in public spaces of Abadeh, suggestions are made for such measures as improving means of access and their security as well as increasing sport places and enhancing services and facilities.
خلاصه ماشینی:
تاکنون در کشور ما کودکان و نوجوانان در فرآيند برنامه ريزي - عليرغم دغدغه طراحان و برنامه ريزان - در بهبود 1 Children friend city 2 Wilks 3 Percy Smith 4 Christensen کيفيت هاي محيطي با مشارکت مردم (و سهم بزرگ کودکان و نوجوان از جمعيت ) ناديده گرفته شده اند.
انواع فضاهاي عمومي مانند پارکها؛ ميدان ها و پلازاها؛ يادبودها، بازارها، خيابان ها، زمين هاي بازي، فضاهاي باز اجتماعي، سبز راه ها، پارک راه ٣ يا بلوارها، بازارهاي سرپوشيده ٤، فضاهاي يافته شده ٥ و فضاهاي روزمره و آب کنارها٦ (کارمونا و 1 Skivenes &Strandbu 2 Newell 3 Parkways 4 Atrium/indoor marketplaces 5 Found spaces 6 Waterfronts همکاران ١، ٢٠٠٨) مي تواند مکاني براي حضور اجتماع شهري و بخصوص کودکان و نوجوانان باشد، اين در حالي است که از بين فضاهاي ذکرشده ، فضاي شهري متناسب با کودک و نوجوان بايد ويژگي هاي خاصي داشته باشد يعني مکاني باشد که قوه ابتکار و خلاقيت ذاتي کودک و نوجوان را برانگيزد و آزادي کودک و نوجوان را فراهم کند، مکاني باشد که هماهنگي، صداقت و مساوات اجتماعي را ميان کودکان و نوجوانان پرورش دهد و بتواند ميان فرهنگ و سنت ساکنان و بافت محل ارتباط برقرار نمايد تا کودک و نوجوان نسبت به فرهنگ ، هويت و گذشته شهر و محل زندگي شان آگاهي پيدا کنند (بخشيده زاد، ٦١:١٣٨٨).