چکیده:
الإیدیولوجیا إنّها علمُ الأفکار تحاولُ الوصولَ إلی جذور المعرفة الإنسانیة وفروعها وحدودها. وبینها وبین الأدب، علاقة وثیقة. أمّا الأدلجةُ فهی الالتزام بمذهب أو مبدأ معیّن من الأفکار واتّخاذ الطریقة والأسلوب لنهج معیّن. الاشتراکیة من أشهر النظریات وأبرز الإیدیولوجیات فی الروایات العربیة. من أهداف هذه النظریة، الالتزام بأهداف الطبقة العاملة وصیاغة المجتمع الأوفر إنسانیةً وعدالةً علی الأرض. حنّا مینه روائی سوری له إیدیولوجیة مختصَّة به یعکسها فی روایاته. وإنّه من الروائیین الذین یأخذون الروایة کأداة لبیان آرائهم وإیدیولوجیتهم. روایة "الشراع والعاصفة" من روایات حنّا، تُقَدِّمُ لنا رؤیة اشتراکیة لکاتبها. أهمّیة مسألة إیدیولوجیا الراوی وکیفیة أدلجة الروایة اشتراکیاً، جعلت الباحثان أن یبحثا عن هذا الموضوع ویُعالجاه بالمنهج الوصفی ـــ التحلیلی. من أهمّ النتائج التی وصل إلیها الباحثان هی إنَّ أبرز المیزة الاشتراکیة الحاکمة فی الروایة، هی التکاملیة (التطوّریة). یعالج الروای التکاملیة فی محورین أساسیین: 1) التکامل التاریخی؛ 2) تکامل الشعور الإنسانی. ونری أنّ التزام الراوی بالاشتراکیّة لم یجعل أدبه متصنّعاً.
ایديولوژی تلاش میکند ریشههای دانش بشری و شاخهها و مرزهای ان را بیابد. میان این علم و ادبیات رابطه نزدیکی برقرار است. ایديولوژی کردن به معنای پیروی از یک اموزه خاص یا یک تفکر و یا اتخاذ یک رویکرد خاص است. سوسیالیسم یکی از مشهورترین نظریهها و ایديولوژیهای برجسته در رمانهای عرب است. یکی از اهداف این نظریه پیروی از مطالبات طبقه کارگر و تشکیل جامعهای انسانی و عادلانه روی زمین است. حنا مینه رماننویس سوری است. وی رمانهایش را به عنوان ابزاری برای بیان دیدگاهها و ایديولوژی خود به کار میگیرد. رمان «الشراع والعاصفه» ازجمله رمانهای حنا مینه است که چشمانداز و جهانبینی خاصی از نویسنده ان به دست میدهد. اهمیت مسيله چگونگی ایديولوژی کردن رمان بهوسیله رماننویس، نگارنده را به سمت این موضوع سوق دادهاست تا با رویکرد توصیفی تحلیلی به بررسی ان بپردازد. ازجمله مهمترین یافتههای تحقیق پیش رو این است که برجستهترین ویژگی سوسیالیستی رمان، یکپارچهسازی (تکامل) است که در دو محور اصلی مطرح شده است: 1) تکامل تاریخی؛ 2) تکامل شعور افراد. نکته دیگر اینکه هیچ اثری از تصنع در زبان رماننویس به خاطر پایبندی وی به ایديولوژی سوسیالیستی دیده نمیشود.