چکیده:
یکی از دغدغههای مهم در جوامع انسانی، که همواره مورد توجه دانشمندان علوم انسانی و اجتماعی قرار داشته است، وجود جامعهای با کنشگران اخلاقی است. بر اساس نظریة استتس هویت اخلاقی مقدمة کنش اخلاقی است و بنابراین شناخت عوامل موثر بر آن حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر متغیر سرمایة دینی بر هویت اخلاقی است. برای بررسی این رابطه، دادههای مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه و با انتخاب نمونة 546 نفری از شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان بهروش نمونهگیری سهمیهای متناسب با حجم بر اساس متغیرهای گروه سنی، جنس و منطقة سکونت بهدست آمد. یافتههای پژوهش نشان داد نمرة هویت اخلاقی و ابعاد آن و همچنین سرمایة دینی بالاتر از میانگین است. همچنین متغیر سرمایة دینی 29 درصد از واریانس متغیر هویت اخلاقی را تبیین میکند؛ بنابراین میتوان گفت متغیر سرمایة دینی در حد بالایی توان تبیین واریانس متغیر هویت اخلاقی را دارد.
One of the major concerns in human societies that has always
been the focus of attention of humanities and social scientists, is
the existence of a society with moral activists. According to the
Stets' theory, moral identity guides behavior and therefor it is
important to know the factors that affect it. Accordingly, the
purpose of this article was to study the impact of the variable of
religious capital on moral identity.
To investigate this relationship, the required data were
collected using a survey method and questionnaire and a sample
of 546 citizens of Isfahan aged over 15 by Quota Sampling
proportional to volume based on age, gender and region of
residence.
The findings of the study showed that the score of moral
identity and its dimensions as well as religious capital is higher
than the average.
In addition, the variable of religious capital explains 29% of
variance of moral identity variable. Therefore, it can be said that
the variable of religious capital has a high level of explanation of
variance of moral identity variable.
خلاصه ماشینی:
با توجه به نتایج برخی پژوهشها در حوزة اخلاق در اصفهان، برای مثال پژوهش ربانی و شهابی (1389) دربارة ارزشهای اخلاقی جوانان شهر اصفهان که حاکی از این است که ارزشهایی چون راستگویی، درستکاری، انصاف، گذشت، پایبندی به قول و قرار، کمک به دیگران و امانتداری، فارغ از خصوصیات زمینهای، از اهمیت زیادی در میان جوانان اصفهانی برخوردار نیستند و همچنین جدیدترین گزارش تحلیل وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی کشور (فروردین 1398)، در شهر اصفهان که بیانگر این است که بیش از 50 درصد مردم به کمرواج بودن صفاتی مانند گذشت، انصاف، اعتماد به یکدیگر، راستگویی، یکرنگی، درستکاری و دیگرخواهی و در مقابل شیوع ویژگیهایی چون دو رویی و بدبینی و تجملگرایی و رباخواری در میان مردم اشاره کردهاند، این پژوهش برای واکاوی بیشتر موضوع، درصدد بررسی وضعیت هویت اخلاقی در میان شهروندان اصفهان و پاسخ به سؤالات زیر است: -سطح هویت اخلاقی و ابعاد آن در میان شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان چقدر است؟ - سطح سرمایة دینی و ابعاد آن در میان شهروندان 15 سال به بالای شهر اصفهان چقدر است؟ - سرمایة دینی تا چه حد توان تبیین هویت اخلاقی و ابعاد آن را دارد؟ مبانی نظری پژوهش بحث دربارة رشد اخلاقی ریشه در پژوهشهای پیاژه دربارة «سنت مراحل اخلاقی» (1965) داشته و بعدها با مطالعات کولبرگ (1971) دربارة داوری اخلاقی ادامه یافته است.
برحسب مقادیر جدول بالا میانگین متغیر سرمایة دینی و هویت اخلاقی در نمونة آماری پژوهش بالاتر از حد متوسط (3) برآورد شده است.
برآورد مقادیر ضریب همبستگی پیرسون در جدول بالا نشاندهندة این است که بین متغیر سرمایة دینی و ابعاد متغیر هویت اخلاقی رابطة معناداری وجود دارد (05/0 ≥ Sig).
برآورد مقادیر ضریب همبستگی پیرسون در جدول بالا نشاندهندة این است که بین متغیر سرمایة دینی و ابعاد متغیر هویت اخلاقی رابطة معناداری وجود دارد (05/0 ≥ Sig).
همچنین در بعد عدالت و اقتدار یافتهها نشان میدهد که افزایش سرمایة دینی منجر به تقویت هویت اخلاقی افراد در این ابعاد میشود.
The self-importance of moral identity, Journal of Personality and Social Psychology, 83 (6), 1423-1440.
Moral Self-Identity and the Social-Cognitive Theory of Virtue.