بررسی زیباشناختی مجلس‌گویی مولانا در مجالس سبعه مقاله

مؤلفان صوفی مسلک آثار خود را بنا بر اهداف گوناگونی تدوین و تألیف کرده‌اند، بی‌شک خطیب و سخنور و واعظ توانا، کسانی هستند که در اثر خویش به اقتضای حال مخاطبان و خوانندگان توجه کرده سخنان و گفته‌هایشان در عین زیبایی از فصاحت و روانی برخوردار و خالی از پیچیدگی باشد تا همه مخاطبان و شنوندگان به آسانی آن را دریابند. صور‌خیال در متون صوفیانه بیشتر از مقولات عرفانی و دینی و اخلاقی و معمولا از امور ذهنی و مجرد ناشی می‌شود، که بنا بر نوع موضوع و دید نویسنده متفاوت است و اصولاً میان آن‌ها رابطه و مناسبتی عرفانی و ذهنی وجود دارد. هر چند هدف در مکتب تصوف و عرفان قبل از هر چیز پیمودن مراحل سیر و سلوک و وصول  به درجات کمال و سعادت انسان است  مولانا با توجه به این حقیقت انکارناپذیر، و با شگردی که ذاتی وجود او بوده است، با آگاهی از قابلیت گسترده صناعات ادبی با بهره‌گیری از این فنون به طور طبیعی به آراء و اندیشه‌های خود حیات و حرکت و شور و حال بخشیده و از سکون و یکنواختی دور کرده، مضامین و معانی رنگارنگی خلق نموده و کلام خود را زیبا ساخته است تا هم مخاطبان خود را تحت‌تأثیر قرار دهد تا پس از غور و بررسی با ایده‌های نوظهور وی قرابت بیشتری یابند، و هم خود از این جهت بر فراز بلندترین قلّه ادب جهان جای گیرد.