چکیده:
شعر و شاعری در میان قوم کلهر از اهمیتی ویژه برخوردار است. این ویژگی به دلیل قرار گرفتن در بستر طبیعت، کوه، دشت، جنگل، رودخانه و استفاده از این مواهب الهی است. از آنجا که پژوهنده خود از گویشوران این قوم است و با درونمایه و مضامین این اشعار آشناست، بر آن است تا نشان دهد که چگونه سروده های قومی در بر قراری ارتباطات اجتماعی، تداوم فرهنگ و پاسداری از میراث فرهنگی و انتقال آن به نسلهای بعد، نقشی بسزا دارد. از این رو به کارکردهای اشعار کلهری در زندگی مردم و نقش آن در کار و فعالیتهای روزانه پرداخته شده است. هدف اصلی در این پژوهش طبقه بندی گونه های شعر کلهری است که با توجه به مضامین و کارکرد های اجتماعی به هفت طبقه تقسیم شده است. اشعار نیایش. اشعار خواب و نوازش. اشعار کار. اشعار سوگ. اشعار سرگرمی. اشعار سرور. اشعار تغزلی. در این پژوهش شیوۀ کار به سبک کتابخانه ای و در پاره ای موارد تحقیقات میدانی است و به روش تحلیلی ـ توصیفی اشعار کلهری طبقه بندی و تحلیل شده اند. نتایج مطالعات انجام شده نشان میدهد که ضرب المثلها و واگویه ها در گونه اشعار کلهری قرار نمیگیرند. مضامین هوره در گذر زمان تحول یافته است. باور های دینی و آیینی مخصوصا در اشعار کار جایگاهی ویژه دارد.
Poem and poetry among the Kalhor tribe is of particular importance. This feature is due to being on the bed of nature, mountain, plain, forest, river and the use of divine blessings. Since the researcher is one of the folk dialects and is familiar with the themes and contents of these poems, he is intended to show how the folk poetry in establishing social communication, the continuity of culture and protection of cultural heritage and its transmission to the next generation, it has a great role. Hence, has been studied the function of Kalhori poems in the lives of people and their role in daily work and activities. The main purpose of this study is classification of Kalhori poetry species, which is divided into seven categories according to contents or themes and social functions. 1. The poems of worship. 2. The poems of caress and sleep. 3. Work poems. 4. Grief or sorrow poems. 5. Entertainment poems. 6. Joy poems. 7. Lyrical poems. In this study, the method of study is library style and in some cases field research, and analytical-descriptive method of the Kalhori poetry has been categorized and analyzed. The results of the studies show how that proverbs and quotations are not included in the form of Kalhori verses. The contents or themes" Horeh" have changed over time. Religious beliefs, especially in the poems of work, have a special place.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که پژوهنده خود از گویشوران این قـوم اسـت و بـا درونمایـه و مضـامین ایـن اشـعار آشناست ، بر آن است تا نشان دهد که چگونه سروده هـای قـومی در بـرقـراری ارتباطـات - اجتماعی، تداوم فرهنگ و پاسداری از میراث فرهنگی و انتقال آن به نسـلهای بعـد، نقشـی بسزا دارد.
com) ١- مقدمه در میان اقوام موجود در ایران ، قوم کرد به دلیل ریشه های تاریخی طـولانی مـدت و نیـز دربرداشتن انواع پاره فرهنگها و اجزای فرهنگی که ریشه در ایران باستان دارد و تا امروز نیز تا حد زیادی اصالت خود را حفظ کرده است از جایگاهی خـاص برخـوردار اسـت .
بررسی آوازهای کلهری که بخشی از ادبیات شـفاهی این قوم است ، عملا زمینه را برای بررسـی روشـهای ارتبـاط اجتمـاعی درون قـومی و نیـز شیوه های انتقال میراثهای فرهنگی در حوزه ادبیات شفاهی فراهم میکند.
آوازهای کلهری به عنوان کلید فهـم و درک ادبیـات شـفاهی مـردم کلهـر و بـه دنبـال آن فرهنگ و آداب و رسوم و سنتهای این قوم از اهمیت خاصـی برخـوردار اسـت کـه در ایـن مطالعه مورد بررسی قرار میگیرد.
نویسنده در این کتاب در بخش ویژگیهـای فرهنگـی ایـل کلهـر، فصـل اول ادبیات شفاهی(١٧٦-٢٦٧ ) به اشعار کلهری در قالب سنن و آداب و رسوم پرداخته است .
بخشـی از اشـعار سرورهای دینی مربوط به تولد بزرگان دین مثل تولد پیامبر یا ائمه اسـت کـه بـه مولـودی معروف است (زبان و ادبیات عامه ایران ، ذوالفقاری: ص ٣٤٢).