چکیده:
بررسیهای روانشناختی نشان میدهد یکی از عوامل اصلی وقوع رفتارهای مجرمانه، وجود اختلالات و ناهنجاریها در رفتار بینفردی است. هدف این پژوهش، امکانسنجی بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی با رویکرد اسلامی، در کاهش رفتار مجرمانه زندانیان است. این پژوهش، از نوع طرحهای آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل میباشد. جامعه آماری، کلیه زندانیان مرد زندان قم در سال ۱۳۹۶ بود که از میان آنان، ۴۰ زندانی واجد شرایط، انتخاب و از طریق روش نمونهگیری تصادفی، به دو گروه آزمایش و کنترل واگذار شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از: چکلیست رفتارهای مجرمانه، فرم مصاحبه بر اساس پرسشنامه جهتگیری مذهبی آذربایجانی، و بسته آموزشی محققساخته. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که مقدار محاسبه شده F در عاملهای گروه، زمان اجرای آزمون، و اثر متقابل زمان اجرای آزمون و گروه، برای کلیه رفتارهای مجرمانه، در سطح ۰۰۰۵/۰>P، معنادار است. نتایج نشان داد که با اجرای بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی با رویکرد اسلامی، رفتارهای مجرمانه گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، بهطور معناداری کاهش یافته است. بنابراین، برای کاهش رفتار مجرمانه زندانیان، میتوان از بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی با رویکرد اسلامی، استفاده کرد.
Psychological studies show that one of the main causes of criminal behavior is disorders and dissonances in interpersonal behavior. The purpose of this study was to evaluate the educational package of interpersonal behavior modification with Islamic approach in reducing the criminal behavior of prisoners. This research is a kind of experimental design with two experimental and control groups. The statistical population consisted of all male prisoners of Qom Prison in 2017 among which 40 eligible inmates were selected and assigned to experimental and control groups through random sampling. The research tools were: Checklist of Criminal Behaviors, Interview Form Based on Azerbaijani Religious Orientation Questionnaire, and Researcher-Made Training Package. Data were analyzed using repeated measure ANOVA. Statistical results showed that the calculated value of F in group factors, test run time, and test run time and group interaction were significant for all criminal behaviors at P < 0.0005. The results showed that the implementation of interpersonal behavior modification training package with Islamic approach significantly reduced the criminal behavior of the experimental group compared to the control group. Therefore, a reduction in interpersonal behavior training package with an Islamic approach can be used to reduce prisoners' criminal behavior.
خلاصه ماشینی:
هدف این پژوهش، امکانسنجی بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی با رویکرد اسلامی، در کاهش رفتار مجرمانه زندانیان است.
نتایج نشان داد که با اجرای بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی با رویکرد اسلامی، رفتارهای مجرمانه گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، بهطور معناداری کاهش یافته است.
بررسیها نشان میدهد که هرچند پژوهشهایی با رویکردهای مداخلهای و اهداف متفاوت، در زندانیان، انجام شده، اما پژوهشی با هدف امکانسنجی بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی زندانیان بر اساس منابع اسلامی، اجرا نشده است.
فرضیه پژوهش فرضیه پژوهش این است که با اجرای بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی زندانیان با رویکرد اسلامی، رفتار مجرمانه آنان کاهش مییابد.
نتایج این جدول، در عامل زمان اجرای آزمون، حاکی از این است که بین رفتارهای مجرمانه گروه آزمایش، در مراحل پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری، تفاوت معناداری وجود دارد (رفتارهای پرخاشگری و مصرف مواد مخدر در سطح 001/0>P، رفتارهای سرپیچی از قوانین، خودزنی و خودآزاری در سطح 002/0>P، و رفتار آشوبگری و تخریب در سطح 003/0>P).
رابینسون و راجرز (2015)، مطالعهای را با هدف ایجاد همدلی از طریق مدیریتِ ابراز عواطف مثبت در مجرمان انجام دادند، یکی از نتایج این مطالعه نشان داد که داشتن حس همدلی و ابراز آن، در کاهش پرخاشگری و دیگر رفتارهای مجرمانه مؤثر است.
هرچند این پژوهش نشان داد که ارائه بسته آموزشی اصلاح رفتار بینفردی موجب کاهش کلیه رفتارهای مجرمانه در گروه آزمایش شده است.
3. هر چند نتایج پژوهش نشان داد که اجرای بسته آموزش اصلاح رفتار بینفردی موجب کاهش رفتارهای مجرمانه زندانیان میشود، اما با توجه به نوع پژوهش، تعداد شرکتکنندهها، و موانع اجرای مداخله به صورت مطلوب، برای تعمیم نتایج به گروههای سایر زندانیان، بررسیهای بیشتری لازم است.