چکیده:
شیعیان حدود 63 درصد از جمعیت عراق را تشکیل داده و در جهان عرب مهمترین گروه شیعه را شامل میشوند. جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان تنها حکومت شیعه در جهان، شیعیان این کشور همسایه را به عنوان واقعیتی مهم و تاثیرگذار در محیط امنیتی خود تلقی نموده و بهطور طبیعی آن را در راهبردهای بلند مدت خود لحاظ مینماید. بنابراین تحقیق حاضر حول محور شناسایی عوامل ژئوپلیتیک انسانی شیعیان عراق و بررسی تأثیر این عوامل در تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ایران انجام شسده است.
این پژوهش پس از بررسیها و مطالعات کتابخانهای و استفاده از نظرات خبرگان با روش پیمایش با استفاده از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته، سامان یافته و به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری شامل خبرگان دفاعی و شیعیان عراق در سطوح عالی نیروهای مسلح یا سایر ارکان حکومتی ج.ا.ایران است. جامعه نمونه آماری همان جامعه آماری است و اعضای جامعه به روش تمام شمار مورد مراجعه قرار میگیرند. تحلیل دادهها نیزبا روشهای آمار توصیفی صورت گرفته است.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که کمیت و پراکندگی شیعیان در مناطق راهبردی عراق و نقش آفرینی در قدرت عمدهترین عوامل فرصتآفرین و در کنار آن ضعف فرهنگی و سابقه تاریخی دوری از حاکمیت، عوامل تهدیدزای ژئوپلیتیک انسانی شیعیان عراق برای تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ا است.
Islamic Republic of Iran also, as the most significant Shia Government the Shias in its neighbor country as important and affect the natural environment and it has its own security and to consider it in its long-term strategy. This research, following the library and document- based study as well as the comments obtained from the experts by surveillance method wit applying the survey questionnaire technique, was settled and due to its objectives is of the applicable researches. The statistical population includes the defense experts of military forces or the other official authorities in the government as well asthe specialists in the field of the Iraqi Shias. The sampling was of the type of the non-probability and the judgmental sampling with the sample size of 44 persons. The data analysis was carried out via the descriptive statistics method. The research findings reveal that the quantity and the dispersion of Shias in the strategic regions of Iraq and the role playing in taking the power is the most substantial factor for making opportunity besides the cultural weakness and the history records of being away from thesovereignty of thehuman geopolitical potentialtharat factors of the Iraqi Shias for the IRI's Defense Strategy Codification.
خلاصه ماشینی:
) براي نقش آفريني در قدرت عراق ميزان تأثير فراواني درصد فراواني درصد فراواني معتبر درصد فراواني تجمعي (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به جدول ، مشاهده مـيشـود کـه ٨١ درصـد پاسـخ دهنـدگان ميـزان تـأثير ايـن عامـل ژئوپليتيک را بر راهبرد دفاعي ج .
٦) گروهاي قومي مذهبي شيعه در ميان ساير اقوام ( ترکمانان ، شيعيان هـور نشـين ، شـبک هـا و کردهاي فيلي ) ميزان تأثير فراواني درصد فراواني درصد فراواني معتبر درصد فراواني تجمعي (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به جدول ، مشاهده ميشود کـه ٦٨ درصـد پاسـخ دهنـدگان ميـزان تـأثير ايـن عامـل ژئوپليتيک را بر راهبرد دفاعي ج .
٨) الهام بخشي انقلاب اسلامي ايران براي گروه هاي ديني و قومي همسان و نقش آفريني اين گروها در تحولات عراق : ميزان تأثير فراواني درصد فراواني درصد فراواني معتبر درصد فراواني تجمعي (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به جدول مشاهده ميشـود کـه ٩٣ درصـد پاسـخ دهنـدگان ميـزان تـأثير ايـن عامـل ژئوپليتيک را بر راهبرد دفاعي ج .
١٣) نقش شيعيان در قدرت و حکومت عراق در دوره اخير و تاثير آن بر روابط با ايران ميزان تأثير فراواني درصد فراواني درصد فراواني معتبر درصد فراواني تجمعي (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به جدول مشاهده ميشـود کـه ٩٣ درصـد پاسـخ دهنـدگان ميـزان تـأثير ايـن عامـل ژئوپليتيک را بر راهبرد دفاعي ج .