چکیده:
با وجود آنکه جرم شناسی از جمله علوم نسبتا نوپا میباشدء اما اندیشههای جرم شناسی» به
صورت پراکنده در آثار و در خلال تاملات و تراوشات فکری مکتوب شدهی اندیشمندان
سدههای پیشین تاریخ مانند گلستان و بوستان سعدی» دیده میشود تنوع مضمونی گلستان و
بوستان بینظیر است» به گونهای که حتی حکایت مشابه با هدف مشابه تربیتی با فرهنگی و سس
اخلاقی را کمتر میتوان پیدا کرد و نمونه کاملی است که نکات فرهنگی و اجتماعی متنوع
جامعه در آن به چشم میخورد. آن چه باید باشد» که در زبان جامعه شناسی میتواند تعبیر به
ارزش اجتماعی شود و آن چه هست که میتواند در مفهوم هنجار اجتماعی تعریف شودء در
گلستان و بوستان ترکیبی حیرت انگیز» همراه و همگام دارد و در برخی موارد با دیدگاههای
جدید که در قالب جرم شناسی رشدمدار و انتقادی مطرح میشوند» ارتباط دارند. ما در این
مقاله میخواهیم به بررسی انعکاس نظریات جرم شناسی رشدمدار و انتقادی در گلستان و
بوستان سعدی اقدام نماییم.
خلاصه ماشینی:
واکاوی انعکاس نظریات جرم شناسی رشدمدار و انتقادی در گلستان و بوستان سعدی (تاریخ دریافت 25/05/1398، تاریخ تصویب 15/12/1398) مصطفی کلام زاده عشرت آباد کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی از دانشگاه علوم قضایی تهران دکتر جعفر حسنی استادیار حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم قضایی تهران چکیده با وجود آنکه جرم شناسی از جمله علوم نسبتاً نوپا میباشد، اما اندیشه های جرم شناسی، به صورت پراکنده در آثار و در خلال تأملات و تراوشات فکری مکتوب شدهی اندیشمندانِ سدههایِ پیشینِ تاریخ مانند گلستان و بوستان سعدی، دیده میشود تنوع مضمونی گلستان و بوستان بی نظیر است، به گونه ای که حتی حکایت مشابه با هدف مشابه تربیتی یا فرهنگی و اخلاقی را کمتر میتوان پیدا کرد و نمونه کاملی است که نکات فرهنگی و اجتماعی متنوع جامعه در آن به چشم می خورد.
وی در باب هشتم از گلستان، از تاثیرات همنشین سخن میگوید: «رقم بر خود به نادانی کشیدی که نادان را به صحبت برگزیدی طلب کــردم ز دانایان یکی پند مــرا گفتند : با نادان نپیـوند » ( همان، ص ۱۵۶) در دیباچه ی گلستان نیز با تشبیهی زیبا از تاثیرات همنشین می نویسد: گلـی خوشبـوی در حمام روزی رسید از دست مخدومی به دستم بدو گفتـم که مشکی یا عبیــری که از بـــوی دلاویـز تو مستــم بگفـتا من گلــی ناچیـــز بـودم ولیکـن مـدتی با گـــل نشستـم کمـال همنشین در من اثـر کــرد وگرنه من همان خاکم که هستم (همان، ص ۱۹) بخش سوم: جرمشناسی انتقادی و انعکاس آن در گلستان و بوستان سعدی جرم شناسی انتقادی، یک عنوان و قلمرو کلی است که رویکرد مطالعاتی خود در زمینه بزهکاری را، بر نظام سیاسی (دولت) و نظام اقتصادی حاکم و به ویژه ساختار قانون گذاری و عدالت کیفری متمرکز میکند و معتقد است، برای حل معضل جرم نیاز به تغییرات اساسی و زیربنایی در ساختارهای فرهنگی و سیاسی و اقتصادی میباشد ( نجفی ابرندآبادی، علی حسین، هاشم بیکی، حمید، ،1390، ص17) جرم شناسی انتقادی درگیر نقد است، و به نقد ساختارها و شیوه های زیربنای اقتصادی، فرهنگی وسیاسی می پردازد.