چکیده:
پیوند ناگسستنی حدیث و تاریخ، زمینهساز کارایی هر یک در سنجش دیگری به شمار میآید. در این راستا، کاوشهای حدیثپژوهان و تاریخپژوهان، دربردارنده گزارههای ناهمسازی در ترسیم هویت معاویه، نخستین حاکم اموی است. در پژوهش حاضر با رویکرد نشانهشناسی اجتماعی، با تاکید بر فرآیند معناپردازی در بستر اجتماع و فرهنگ، این پرسش اصلی مطرح شده است که در نامههای امام علی (ع) به معاویه، از مجموعه نشانگان زبانی و محتوایی، چه نشانههایی برای ترسیم شخصیت معاویه به کار گرفته شده و بر اساس این مجموعه نشانگان، هویت دینی و تاریخی معاویه چگونه قابل شناسایی است؟ از منظر نگارندگان، نامههای امام علی (ع) دارای ظرفیت بسیار مناسبی برای بررسیهای نشانهشناسی اجتماعی است و بازتاب روشن و جامعی از مسائل عصر امام (ع) ارائه میدهد. حضرت علی (ع) با بهرهگیری از نشانههای اجتماعی در جنبههای مختلفی، به تحلیل رمزگان هویتی معاویه پرداخته و با عرضه یک نظام بازنمایی هویتی، زمینه دستیابی مخاطبان به تصویر روشنی از هویت معاویه را فراهم نموده است. بررسی گویای آن است که گزینشهای هدفمند امام (ع) در نامههای نهج البلاغه، از نشانگان دینی، نشانگان فرهنگ عربی و نشانگان ادبی، خوانش نوینی از رخدادهای تاریخی ارائه میدهد و منبع موثقی برای سنجش گزارههای متناقض تاریخی محسوب میشود.
The unbreakable bond between hadith and history paves the way for the efficiency of each in order to measure the other. In this regard, the explorations of the hadith and history scholars have included incompatible propositions in the drawing of Muawiyah's identity, the first Umayyad Caliphate. In the present study with the approach of social semiology, with emphasis on the process of meaning-making in the context of community and culture, the main question raised is in Imam Ali's letters to Muawiyah, regarding the set of linguistic and content symbols, what are the symbols to draw Muawiyah's personality used and based on this set of symbols, how can the religious and historical identity of Muawiyah be identified? From the authors' point of view, the letters of Imam Ali (AS) have a very good capacity for studying social semiology and provide a clear and comprehensive reflection on the problems of Imam Ali's era. Imam Ali (AS) has analyzed Muawiyah's identity codes using social symbols in various aspects and provided the context of audience access to a clear picture of Muawiyah's identity by providing an identity representation system. The study indicates that the purposeful selections of Imam Ali (AS) in the letters of Nahj al-Balaqah provide a new reading of historical events according to religious, Arab culture and literary symbols and are considered as the reliable sources of measuring contradictory historical propositions.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر با رویکرد نشانهشناسی اجتماعی، با تاکید بر فرآیند معناپردازی در بستر اجتماع و فرهنگ، این پرسش اصلی مطرح شده است که در نامههای امام علی (ع) به معاویه، از مجموعه نشانگان زبانی و محتوایی، چه نشانههایی برای ترسیم شخصیت معاویه به کار گرفته شده و بر اساس این مجموعه نشانگان، هویت دینی و تاریخی معاویه چگونه قابل شناسایی است؟ از منظر نگارندگان، نامههای امام علی (ع) دارای ظرفیت بسیار مناسبی برای بررسیهای نشانهشناسی اجتماعی است و بازتاب روشن و جامعی از مسائل عصر امام (ع) ارائه میدهد.
بر همین اساس چارچوب نظری نشانهشناسی اجتماعی با توجه به مختصات آن، روش مناسبی برای بررسی نامههای امام علی (ع) برای فهم هویت معاویه و رفع تناقضهای متون تاریخی درباره وی، تشخیص داده شد.
از اینرو در این پژوهش با به کارگیری روش نشانهشناسی اجتماعی، به عنوان یکی از رویکردهای نوین تحلیل متون، در قالب روش توصیفی- تحلیلی، تعدادی از نشانگان هویتی در نامههای امام علی (ع) به معاویه بررسی میشود.
بر اساس این چارچوب، در نامههای امام علی (ع) به معاویه، بیش از همه از نشانگان دینی و مفاهیم قرآنی استفاده شده و غلبه نشانههای ضعف دینی در گزارههای نامهها بر وضعیت نابسامان هویت دینی معاویه و تقابل عقیدتی وی با جهانبینی دینی دلالت دارد.
2074 Studying the Narration of Imam Ali’s Controversy with the Prophet (PBUH) in Sunni Sources Mohsen Deymekar Grub1 Zahra Khorasani*2 Abstract In narrative Sunni sources, a narration has been quoted about Imam Ali’s argument with the Prophet.