چکیده:
طرح مسئله: در سالهای اخیر تلاشهای گستردهای برای شناسایی عوامل خلاقیت در شهرها صورت گرفته است؛ به نحوی که امروزه خلاقیت در شهرها به موضوعی رقابتی مبدل شده است. هدف: این پژوهش با هدف تبیین، شناسایی و سنجش شاخصها و مؤلفههای شهر خلاق ایرانیاسلامی در اصفهان انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر بهلحاظ هدف، کاربردی و بهلحاظ ماهیت، توصیفیتحلیلی و شیوة گردآوری اطلاعات، اسنادی و با بهرهگیری از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه است. نتایج: دادههای حاصلشده با استفاده از نرمافزار SPSS نسخة 23 تحلیل و مناطق پانزدهگانة شهر اصفهان با بهرهگیری از مدل رتبهبندی ویکور در محیط GIS و با نرمافزار ARC GIS خوشهبندی شدند. 11 شاخص اصلی و 97 زیرشاخص برای سنجش روایی درونی و محتوایی (CVR و CVI) در اختیار 35 نفر از استادان، مدیران و متخصصان حوزة شهری قرار گرفت که درنهایت تعداد 13 زیرشاخص به دلیل کسبنکردن بیشترین نمره حذف شد. جامعة آماری پژوهش، 120 نفر از کارشناسان حوزة معاونت فرهنگیاجتماعی و شهرسازی مناطق پانزدهگانة شهر اصفهان بوده است. پس از تحلیلهای انجامشده مشخص شد تفاوت معناداری بین مناطق شمالی و جنوبی اصفهان در برخورداری از میزان خلاقیت شهری وجود دارد. همچنین منطقة 3 با نمرة 0.9998، منطقة یک با نمرة 0.5377، منطقة 6 با نمرة 0.2429 و منطقة 5 با نمرة 0.1839، به ترتیب حائز کسب رتبههای برتر در میزان خلاقیت شهری شدند. نوآوری: براساس نتایج بهدستآمده، خروجیهای خلاقیت شهری مناطق پانزدهگانة اصفهان با شاخصهای ایرانیاسلامی شهر خلاق انطباق دارد.
In recent years, extensive efforts have been made to identify creativity factors in cities, so that today's creativity in cities has become the subject of competition. This research was carried out with the aim of explaining, identifying and assessing the indices and components of the Iranian-Islamic creative city in Isfahan. The research method was applied in terms of purpose and was descriptive-analytical in terms of nature. Data collection methods were documentation with using survey method and a questionnaire tool. The obtained data were analyzed using SPSS 23 software. Fifteen regions of Isfahan were clustered using the VIKOR ranking model and ARC GIS software. To assess internal and content validity (CVR and CVI), 11 main and 97 sub-indicators were evaluated by 35 faculty members, managers and urban experts. Subsequently, 13 sub-indicators were excluded due to lack of maximum score. The statistical population of the study was 120 experts from the field of social and urban cultural affairs of the 15 zones of Isfahan. After analyzing the data, it was found that there was a significant difference between the northern and southern regions of Isfahan city in terms of urban creativity. Also, the results showed that area 3 with score 0.9998, area one with score 0.5377, area 6 with a score of 0.2429, and area 5 with a score of 0.1839 earned the highest rank in urban creativity. Based on the results, the urban creativity outcomes of the fifteen regions of Isfahan are consistent with the Iranian-Islamic Indicators of the creative city.
خلاصه ماشینی:
سنجش ميزان خلاقيت شهري برمبناي شاخص هاي ايراني اسلامي در کلان شهر اصفهان با استفاده از مدل تصميم گيري چند شاخصۀ ويکور رضامختاري ١*، احمد مؤذني ٢، بهنام جليليان 3 ١- دانشيار جغرافيا و برنامه ريزي شهري، دانشگاه پيام نور، تهران ، ايران ٢- استاديار علوم اجتماعي ، دانشگاه پيام نور، تهران ، ايران ٣- کارشناسي ارشد، دانشگاه پيام نور مرکز اصفهان ، اصفهان ، ايران چکيده طرح مسئله : در سال هاي اخير تلاش هاي گسترده اي براي شناسايي عوامل خلاقيت در شهرها صورت گرفته است ؛ به نحـوي کـه امـروزه خلاقيـت در شهرها به موضوعي رقابتي مبدل شده است .
در زمينۀ پژوهش هاي داخلي دربارة موضوع پژوهش به جز پژوهش مختاري و همکاران (١٣٩٤) کـه معيارهـاي بوميسازي شاخص هاي مکاني فضاي شهر خلاق را با رويکرد ايرانياسلامي تبيين کرده اند، پژوهش ديگري صورت نگرفته است ؛ اما در بحث شهر خلاق و نوآور پژوهش هايي صورت گرفته است که به بعضي از آنها اشاره ميشود: مؤذني (١٣٨٩) در رسالۀ دکتري خود با عنوان بررسي بسترهاي اجتماعي و فرهنگـي شـهرهاي خـلاق و نـوآور (مطالعۀ موردي: استان هاي ايران )، شهرهاي خلاق و نوآور و عمده ترين جنبۀ آنها يعني حضور سرمايه هـاي انسـاني خلاق (طبقۀ خلاق ) و نيز مطالعۀ بعضي بسترها و زمينه هاي اجتماعي و فرهنگي تأثيرگـذار بـر ايجـاد و ابقـاي ايـن شهرها و مناطق مدنظر را تبيين کرده است .
مختاري و همکاران (١٣٩٣) در پژوهشـي بـا عنـوان «سـطح بنـدي منـاطق پـانزده گانـۀ شـهر اصـفهان از لحـاظ شاخص هاي شهر خلاق » با استفاده از مـدل هـاي برنامـه ريـزي منطقـه اي، شـاخص هـاي شـهر خـلاق را در منـاطق پانزده گانۀ شهر اصفهان بررسي کرده و به اين نتيجه دست يافته اند کـه ميـزان برخـورداري منـاطق از شـاخص هـاي خلاقيت به يک صورت نبوده است و اختلاف زيادي بين مناطق وجود دارد.