خلاصه ماشینی:
"این عالمی است که بارها شعرای عارف‌پیشه ایران به شرح آن پرداخته‌اند مانند این ابیات از مثنوی معنوی مولانا: صوفی در باغ از بهر گشاد صوفیانه روی بر زانو نهاد پس فرو رفت او به خود اند نغول شد ملول از صورت خوابش فضول که چه خسبی آخر اندر رزنگر این درختان بین و آثار خضر امر حق بشنو که گفتست انظروا سوی این آثار رحمت آر رو گفت آثارش دلست ای بوالهوس آن برون آثار آثارست و بس باغ‌ها و سبزها در عین جان بربرون عکسش چو در آب روان آن خیال باغ باشد اندر آب که کند از لطف آب آن اضطراب باغ‌ها و میوه‌ها اندر دلست عکس لطف آن برین آب و گلست گر نبودی عکس آن سروسرو پس نخواندی ایزدش دار الغرور7 در سنت هنر مینیاتور در ایران هنرمندان بزرگ همواره با توسل به آن«آثاری»که در درون انسان و نیز در عالم مثال واقع است نقش‌های خود را به وجود آورده و از این طریق دری به سوی عالم بالا و فضای بیکران جهان ملکوت گشوده‌اند.
(2)-مفهوم کیفی فضا غیر از آنچه از لحاظ کمیت در علم هندسه و معماری مطرح است نهایت اهمیت را در هنر دینی و نیز مراسم عبادی در ادیان گوناگون دارد و واقعا جای تعجب است که برخی در ایران به عذر نوسازی می‌خواهند سبکی نوین در معماری مساجد اتخاذ کنند در حالی که نه کوچکترین آشنایی با این علم کیفی فضا و مکان دارند و نه حتی درک صحیح مراسم عبادی اسلامی را کرده‌اند و شاید برخی از آنها در طول تمام عمر خود قدم در مسجدی جهت عبادت نگذارده‌اند."
(
, 
, 
)
