خلاصه ماشینی:
"بیهوده نیست که هندوان اولین هنری را که از آسمان برای بشر فرستاده شد موسیقی میدانند و عرفا موسیقی را بهترین وسیله اظهار لطیفترین اسرار الهی میدانند چنانکه مولانا میفرماید: مطرب آغازید نزد ترک مست در حجاب نغمه اسرار الست روح آدمی از عالم قدس سرچشمه گرفته و توسط طلسمی که سر آن فقط بر حقتعالی مکشوف است با بدن خاکی پیوند یافته و از این پیوند حیات آدمی در این عالم زیرین تحقق پذیرفته است.
به قول سعد الدین حمویه: دل وقت سماع بسوی دلدار برد جان را بسرا پرده اسرار برد این زمزمه مرکبی است مر روح ترا بردارد و خوش به عالم یار برد مرد کامل را البته احتیاج به هیچ نوع مرکب نیست زیرا که او خود قدرت طیران دارد لکن تا انسان به آن مرحله رسد موسیقی معنوی مانند موسیقی اصیل ایرانی یکی از قویترین طرق بیداری انسان مستعد از خواب غفلت است و مرکبی است مطمئن که میتواند انسان را از حضیض جهان پررنج و عالم مادی به اوج عالم پهناور معنی که در آن هرگونه درد و رنج به شادی و وجد مبدل شود برساند.
به همین جهت نیز آنانکه از این موسیقی حظ برند بدون اینکه مرحله اولیه را طی کرده باشند هیچگاه از طریق این موسیقی به ساحت عالم قدس ره نیابند و اگر مرغ روح آنان لحظاتی چند در آن عالم به کمک این موسیقی آسمانی به پرواز درآید فورا پس از اتمام این موسیقی از آن جهان سقوط کرده و نتوانند آن حال و وجد را در خود حفظ کنند و چه بسا که این موسیقی به جای اینکه مرکب صعود به عالم معنی شود برای این گروه مانند مخدری باشد که لحظهای چند آنان را از مشقت روزگار رها سازد."