خلاصه ماشینی:
"میدانیم که تعالیم اسلام و رسالت قرآن در جو مکه انتشار یافته و آنها با حدس پیامبر محمد[ص] موافق بوده است و از طرفی هیچ یهودی و مسیحی به پیامبری او، اعتراف نکرده است، پس سؤال این است که این افکار چگونه به اسلام راه یافته است؟ (11) وات در این اظهار نظرها همانند مستشرقان مغرض به طور قاطعانه حکم نمیکند، بلکه با احتیاط عالمانه و علامت سؤال مسأله را مطرح میکند و به دنبال آن است که دلائل اجتماعی-دینی چه موضعی را تأیید میکنند و اظهارات حضرت محمد[ص]و آیات قرآنی، کدامیک را اثبات مینمایند.
و محمد (ص)کسی بود که«تخیل خلاق»وی تا عمق درجات کار میکرد افکاری بوجود آورد که با مسائل اساس بشری رابطه داشت و چنانکه دین او نه تنها در زمان خود، بلکه در قرنهای بعدی نیز مورد توجه عموم قرار گرفت»و (14) *نکات قابل تأمل کتاب آنچه گذشت خلاصهای از جنبههای مثبت و امتیازاتی که این دانشمند در تحلیل و نگارش تاریخ پیامبر داشته است.
اما در کنار این ویژگیها و امتیازات، نظریات مؤلف بخصوص در زمینه وحی و پیامبری حضرت محمد[ص]، خالی از نقص و انتقاد نمیباشد، ما نچه را که بر حسب درک و فهم خود میدانیم، تذکر میدهیم: 1-در این تفسیر و برداشت، وحی از نظر مؤلف در شمار الهام شاعران و هنرمندان و ذوق نویسندگان تلقی شده است و آن را نوعی«احساس فردی و تخیل ویژه»تصویر مینماید، ولی در عین حال تفسیر کاملی از ماهیت وحی را چنانکه در تاریخ پیامبران آمده است و یا لااقل در اعتقاد معتقدان ادیان آسمانی وجود دارد، نشان نمیدهد."