بررسی عوامل اثرگذار بر کارایی شالیکوبی های استان مازندران مقاله

شالیکوبی‌ها به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع تبدیلی کشاورزی در استان مازندران به‌شمار می‌آیند. علی‌رغم تعداد زیاد این واحدها در استان مازندران، تاکنون مطالعه کمی در زمینه اندازه‌گیری کارایی آنها صورت گرفته است. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل اثرگذار بر کارایی این واحدها است. برای دست یافتن به اهداف مطالعه، تعداد 167 پرسشنامه به روش تصادفی از شالیکوبی‌های در شهرستان‌های مختلف استان مازندران در سال 1397 تکمیل شد. برای شناسایی عوامل اثرگذار بر میزان کارایی شالیکوبی‌ها از الگوی توبیت استفاده شده است. نتایج الگوی توبیت نشان داد ضرایب هر یک از متغیرهای ظرفیت بالقوه واحد تعداد روزهای کار، سهم هزینه انرژی از هزینه‌ها، تحصیلات بالاتر از دیپلم مدیر، سن مدیر، برنامه‌های آموزشی کارگران، تبلیغات و متغیر شهرستان (عباس‌آباد، نوشهر، چالوس و تنکابن) ‌ به ترتیب 07/0، 001/0، 003/0-، 003/0-، 06/0-، 11/0- و 08/0- بر میزان کارایی می‌باشد. در میان متغیرهای ذکر شده، متغیرهای ظرفیت شالیکوبی، تعداد روزهای فعالیت، تبلیغات، سهم هزینه انرژی از هزینه‌ها و سن مدیر دارای اثر معنی‌دار بر کارایی دارند. بیشترین اثرگذاری بر کارایی متعلق به متغیرهای تحصیلات مدیر (بدون سواد 04/0-)، تبلیغات (032/0) و مکان استقرار شالیکوبی (03/0-) می‌باشد. با توجه به نتایج این تحقیق پیشنهاداتی چون برگزاری دوره‌های آموزشی، پرداخت تسهیلات و تغییر وضعیت واحدهای سنتی به مدرن با رعایت تمامی جوانب ارائه گردیده است.

Rice Mills are one of the oldest and most important agricultural conversion industries in Mazandaran province. Despite the large number of these units in Mazandaran province, so far little research has been done to measure their efficiency. The purpose of this study is to identify the factors affecting the efficiency of these units. To achieve the objectives of the study, 167 questionnaires were completed by random sampling from different cities of the Mazandaran province in 2018. The Tobit model was used to identify the factors affecting the performance of units. The results of Tobit model showed that the coefficients of potential unit capacity, the number of working days, the energy cost share of the costs, higher education than manager's diploma, manager's age, workers' training programs, advertising and city (Abbas Abad, Noshahr, Chalus and Tonekabon) variables, respectively 0.001, -0.003, -0.003, -0.06, -0.11 and -0.08 effect on efficiency. Among these, variables of paddy capacity, number of days of activity, advertising, share of energy costs and manager age have a significant effect on efficiency. The variables of manager's education (-0.04 uneducated), advertising (0.032) and location unit (-0.03) have the most impact on the efficiency of rice mills unit. Based on the results of this research, suggestions such as training courses, payment facilities and changing the status of traditional units to modern have been provided with all due regard.