چکیده:
قلندران حیدری یکی از گروه‌های فرهنگی و مذهبی اثرگذار در جامعه خراسان عهد مغول و ایلخانی بودند. مقاله حاضر در پی بررسی بستر تاریخی، سیاسی و امنیتی ظهور این گروه و تعامل آنها با دیگر طریقت‌های صوفیانه و آداب و تشکیلات آنها است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تأکید بر میراث ادبی و تصوف ایران اسلامی به ویژه خراسان، پس از بررسی زمینه‌های پیدایش این گروه، برای آگاهی از تبار آنها، تاریخ زندگی قطب‌الدین حیدر زاوه‌ای که انتساب گروه به وی است و ارتباط وی با معاصرینی، چون سیف-الدین باخرزی و عطار نیشابوری و روابط این گروه با طریقت چشتیه را بررسی می‌کند. ساختار تشکیلاتی گروه، آداب و رسوم آنها، تشریفات ورود اعضای جدید به آن، دو دوره خوشنامی و بدنامی تاریخ آنها و چگونگی و چرایی پیدایی هر یک و سرانجام قضاوت تاریخ درباره آنها از دیگر مطالبی است که مقاله حاضر به آن می‌پردازد.
Haidari calenders (ascetics) were considered as one of the effective cultural and religious groups in Khorasan in time of Mongolians and Ilkhani. The present article is to investigate the historical, political and security ground of the advent of this group and their interaction with the other Sufi paths as well as their traditions and organizations. Taking advantage of the descriptive-analytical method and putting emphasis on the literary inheritance of Islamic Iran particularly Khorasan, the present article investigates the biography of Qotbeddin Heidar e- Zaveh’ee and his relationship with his concurrents such as Seifoddin Bakherzi and Attar e- Neishaboori and the relationship of this group with Chashtiyeh path after studying the grounds of development of this group to get awareness of their origin. The structure of this group, their traditions, the ceremonial of entering new members to the group, two phases of their infamous and reputable history as well as the how and why of their advent and finally the judgement of history towards them are the issues investigated in the present article.
(
, 
, 
)
