چکیده:
زمینه و هدف: جامعۀ ایران بهواسطۀ تحولات ساختاری و ارزشی در دو دهۀ اخیر، تغییرات گستردهای را در حوزۀ خانواده تجربه کرده است. تبیینهای نظری متنوعی در مورد علل تغییر در خانواده ارائه شده است. برخی از آنها بر نقش تغییرات فرهنگی نظیر رشد فردگرایی تاکید کردهاند. با رشد فردگرایی، تاکید بر هویت فردی و شخصیت مستقل، مبنای تنظیم روابط اجتماعی میشود. برای تبیین موضوع پژوهش از نظریههای الیزابت بک، ریتا والینوا و اریک وایدمر استفاده شد. روش: پژوهش حاضر بهصورت کمّی و پیمایشی بین 754 نمونه از افراد متاهل بالای 15 سال ساکن شهر بجنورد در سال 1398 انجام شد. دادهها با استفاده از پرسشنامه، گردآوری و با استفاده از آزمون پیرسون و همبستگی کانونی تحلیل شده است. یافتهها: نتایج آماره پیرسون حاکی از آن است که بین فردگرایی و متغیرهای تحقیق رابطۀ معناداری وجود دارد. نتایج: نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان میدهد ساختار خانواده ایرانی تحت تاثیر فردگرایی در چهار عامل مهم ازدواجگریزی، انزوای اجتماعی، حمایت اجتماعی (خانواده، افراد مهم و دوستان)، توزیع قدرت (قلمرو قدرت، ساخت قدرت و شیوه اعمال قدرت) تغییر کرده است. در بین این عوامل، انزوای اجتماعی (860/ 0) اولین متغیری است که تحت تاثیر فردگرایی تغییر میکند.
Background and Purpose: Due to structural and value changes in the last two decades, Iranian society has undergone extensive changes in the family domain. Various theoretical explanations for the causes of family change have been introduced. Some have emphasized on the role of cultural change such as the growth of individualism. With the rise of individualism, the emphasis on individual identity and independent personality becomes the basis for the regulation of social relations. The theories of Elizabeth Beck, Ritta Jallinoja and Eric Wiedmer were used to explain the research topic. Method: The study was conducted on 754 married people over 15 years old living in Bojnourd in 1398. Findings: The results of Pearson's statistic indicate that there is a significant relationship between individualism and research variables. Results: The results of the canonical correlation analysis show that the Iranian family structure has changed under the influence of individualism in four important factors: marriage avoidance, social isolation, social support (family, important people and friends), power distribution (realm of power, power-building, and the way power is applied). Among these factors, social isolation (0.860) is the first variable to be influenced by individualism.
خلاصه ماشینی:
نتیجه گیری : نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان می دهد ساختار خانواده ایرانی تحت تاثیر فردگرایی در ٤ عامل مهم ازدواج گریزی ، انزوای اجتماعی ، حمایت اجتماعی (خانواده ، افراد مهم و دوستان )، توزیع قدرت (قلمرو قدرت ، ساخت قدرت و شیوه اعمال قدرت ) تغییر کرده است .
این مقاله مستخرج از رساله دکتری هادی افرا با عنوان «تبیین جامعه شناختی رابطه فردگرایی و تغییرات خانواده (مطالعه موردی شهر بجنورد)» سال ١٣٩٨ از دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان است .
یافته های تحقیق نشان می دهد که تغییرات جمعیت شناختی خانواده ایرانی در راستای فردی شدن هر چه بیشتر عرصه خانواده ، روند مشخصی دارد؛ این تغییرات در تمامی ٣١ استان کشور مشاهده شده ، اما شدت و اندازه تغییرات در استان ها بیش از آنکه به تفاوت های فرهنگی و جغرافیایی مربوط شود، تابع سطح توسعه اجتماعی و اقتصادی است .
توصیف متغیرهای پژوهش متغیر درصد فراوانی انحراف کم متوسط زیاد معیار حداقل حداکثر میانگین فردگرایی ٢٠/٦ ٥٧ ٢٢/٤ ٩/٠٧ ٥٤ ٩٧ ٧٦/٠٧ انزوای اجتماعی ٥٦/٤ ٣٢/٤ ١١/٣ ٧/٣٨ ٢٥ ٥٠ ٤٤/٨ حمایت اجتماعی ٦٥/٨ ٢٨ ٦/٢ ٥/٣٧ ٢٧ ٥٠ ٣٢/٠٨ توزیع قدرت ١٤/٧ ٥٥/٤ ٢٩/٨ ١٠/٤٧ ٣٠ ٨٠ ٥٨/٧٨ ازدواج گریزی ٢١/٩ ٢٧/٣ ٥٠/٨ ٦/٣٩ ٧ ٣٠ ٢٠/٩٧ همچنین ، در پژوهش حاضر به منظور بررسی روابط بین متغیر مستقل و متغیرهای وابسته از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است .
تجزیه و تحلیل های تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی نشان می دهد که یکی از پیامدهای رواج و گسترش فردگرایی در سطح جامعه ، افزایش میزان انزوای اجتماعی (٠/٥٩٥) افراد در خانواده است .