چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی و استخراج اصول تربیت توحیدی در هفت سال دوم زندگی فرد است. این پژوهش با استفاده از روشهای توصیفی، تحلیلی و استنتاجی به واکاوی متون اسلامی در رابطه با تربیت توحیدی در هفت سال دوم زندگی که در تعالیم دینی از آن با عنوان «دوره تأدیب» نام برده میشود پرداخته است. در این دوره کاهش خود محوری وپدیدآیی روحیه اطاعتپذیری و توسعه نسبی مؤلفههای معرفتی، عاطفی و عملی، زمینه را برای آغاز آموزش رسمی فراهم میآورد. در این پژوهش تربیت توحیدی با هدف بسترسازی و ایجاد آمادگی روحی و روانی در کودک به منظور ایجاد مبنایی برای استقرار و بنیان نهادن نگرش توحیدی در دیگر مراحل رشد، در سه بعد شناختی، عاطفی و ارادی (عمل) مورد بررسی قرار گرفت که از مهمترین یافتههای آن میتوان به مواجهه با مفهوم واقعی زندگی، زمینهسازی درک مقدماتی مفهوم عبودیت، اثبات استدلالی وجود خدا، آشنایی کودک با صفات جمالی و جلالی خدا، شناخت خداوند از طریق سیر آفاقی، شکلگیری محبت مبتنی بر شناخت، پرورش احساس مسئولیت درباره خدا، پرورش و ارتقای گرایشات درونی انسان، تشویق کودک به رابطه با خدا، ایجاد آمادگی لازم برای مواجهه با تکالیف الهی، آموزش عملی و متعهدانه مفاهیم دینی و ارتباط با گروهها و اجتماعات مذهبی اشاره نمود.
This study aims at investigating and extracting the principles of monotheistic education in the second 7-year period of life. It uses descriptive, analytical, and inferential methods to explore Islamic texts regarding the monotheistic education in the second 7-year period of life called ‘correction period’ in religious teachings. In that period, reduction of egoism and origination of obedience spirit as well as relative promotion of epistemic, emotional and practical parameters prepare the ground for initiation of formal education. In this study, monotheistic education is investigated with the aim of preparing the ground and creating mental readiness in the child in order to create a basis for establishment of monotheistic attitude in other stages of growth in cognitive, emotional and volitional (practical) dimensions. The followings are among its most important findings: facing the real meaning of life, preparing the ground for preliminary understanding of the concept of servitude to God, argumentative proof of God’s existence, making the child familiar with God’s attribute of glory and attribute of beauty, knowing God through external journey, formation of affection on the basis of cognition, fostering the sense of responsibility to God, fostering and promoting human’s internal proclivities, encouraging the child to establish relationship with God, creating readiness necessary for facing divine obligations, practical teaching of religious concepts with commitment, and contact with religious groups and communities.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش تربیت توحیدی با هدف بسترسازی و ایجاد آمادگی روحی و روانی در کودک به منظور ایجاد مبنایی برای استقرار و بنیان نهادن نگرش توحیدی در دیگر مراحل رشد، در سه بعد شناختی، عاطفی و ارادی (عمل) مورد بررسی قرار گرفت که از مهمترین یافتههای آن میتوان به مواجهه با مفهوم واقعی زندگی، زمینهسازی درک مقدماتی مفهوم عبودیت، اثبات استدلالی وجود خدا، آشنایی کودک با صفات جمالی و جلالی خدا، شناخت خداوند از طریق سیر آفاقی، شکلگیری محبت مبتنی بر شناخت، پرورش احساس مسئولیت درباره خدا، پرورش و ارتقای گرایشات درونی انسان، تشویق کودک به رابطه با خدا، ایجاد آمادگی لازم برای مواجهه با تکالیف الهی، آموزش عملی و متعهدانه مفاهیم دینی و ارتباط با گروهها و اجتماعات مذهبی اشاره نمود.
گفتنی است، نویسنده در مقالهای دیگری با عنوان اصول تربیت توحیدی در دوره کودکی (مرحله سیادت) 2 به بررسی اصول حاکم بر فرایند تربیت توحیدی در دوره سیادت در سه حیطۀ شناختی، عاطفی و عمل پرداخته است که از یافتههای مهم آن میتوان به آموزش توحید بهعنوان نخستین آموزش رسمی در اسلام، تصحیح تفکر خام کودکان در رابطه با خدا، معرفی اسما و صفات خداوند به جای تلاش در جهت اثبات وجود خدا، اجتناب از ارائه توضیحات ناقص و گمراهکننده، استفاده از زبان و ادبیات متناسب با فهم کودک، تقلید و الگوگیری از والدین، تربیت بر مدار محبت، ترسیم چهره صمیمی و مهربان از خدا در ذهن کودک، پرورش گرایشهای ویژه درونی از جمله کنجکاوی و زیباییشناسی کودک، تناسب فعالیتهای عملی با امیال و آزادی Jenia فصلنامه علمی−پژوهشی «پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی».