چکیده:
مدح از جمله اغراض شعری است که شاعران به وسیله آن خود و ممدوحشان را به مردم معرفی نموده و در یادها ماندگار می‌کنند. فرزدق از جمله شاعران عصر اموی است که در طول تاریخ به عنوان شاعر شیعی شناخته شده است. او قصیده میمیه خود را به مدح امام سجاد(علیه السلام) که هم عصر با این شاعر بوده‌اند، اختصاص داده و در آن به معرفی شخصیت امام پرداخته است. شیوه فرزدق در این قصیده در حیطه علم روان‌شناسی به نظریه گوردون آلپورت نزدیک است. لذا بر آن شدیم تا شیوه شخصیت‌شناسی فرزدق در قصیده میمیه را با نظریه گوردون آلپورت مقایسه و تطبیق نمائیم. در این میان روان‌شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های علوم انسانی در بسیاری از زمینه‌ها با ادبیات تناسب موضوعی دارد و ضرورت انجام پژوهش‌های مشترک میان این دو مقوله احساس می‌گردد. در این مقاله با رویکرد نقد روانکاوانه از متن قصیده میمیه فرزدق که به مدیحه امام سجاد(علیه السلام) معروف است را مورد بررسی قرار داده تا از لابه‌لای واژگان ادبی مقصود اصلی شاعر دست یابد.
خلاصه ماشینی:
بررسي شخصيت شناسي امام سجاد(ع ) در ميميه فرزدق با توجه به ديدگاه گوردون آلپورت * تاريخ دريافت : ٩٨/١/١٥ منصوره سادات طالب الحق تاريخ پذيرش : ٩٨/٤/١٦ فريبرز حسينجانزاده ** *** محمد جعفري چکيده مدح از جمله اغراض شعري است که شاعران بـه وسـيله آن خـود و ممدوحشـان را بـه مردم معرفي نموده و در يادها ماندگار ميکنند.
در ايـن پژوهش تحليل و شيوه بررسي با کم ترين توجه بـه گـرايش هـاي سياسـي، مـذهبي، و تعـاملات اجتماعي بيان شده ، لکن قصد بر اين است که محتواي ارائه شده از نظر شيوه شخصـيت شناسـي بررسي گرديده هرچند که گرايش هاي فوق مؤثر در محتوا است اما قصد مـا نشـان دادن ارتبـاط شيوه علمي- روان شناسي در قصيده شاعري است که ١٤ قرن پيش ميزيسته و با روش امـروزي هم سنگي ميکند.
شيوه اي که فرزدق در قصيده ميميه خود پيش ميگيرد پي در پي آوردن صـفات مختلـف و متعدد و به دور از اغراق و غلو است که در عصر امام سجاد(عليه السلام ) براي يک انسان پرهيزکار و باتقوا بسيار شايسته و سزاوار بوده هرچند که اين صفات در همه عصرها نيز والا ميباشـد.
فرزدق نيز همچون آلپورت کليت شخصيت را بيان ميدارد و از آن جهـت کـه هشـام وجـود شخصيت امام سجاد(عليه السلام ) را منکر شده بود بـه طـور کلـي مخاطـب را بـراي شـنيدن و آشنائي آماده ميکند و ميگويد: وليس قولک : من هـذا؟ بضـائره العرب تعرف من أنکرت والعجـم (فرزدق ،١٤٢٧: ٣٣٨) - اينکه تو گفتي: اين کيست ؟ رونـق عظمـت و جلـوه جـلال و شـکوه شخصـيت او را خـرد نميکند زيرا کسي را که تو نميشناسي عرب و عجم ميشناسد فرزدق خود را ملزم به شخصيت شناسي ميداند.
(
, 
, 
)
