چکیده:
هدف: ایران و عربستان دو بازیگر مطرح خاورمیانه و رقیب منطقه‌ای یکدیگر محسوب می‌شوند. در این رابطه، عراق یکی از بازتاب‌های مهم سیاست‌های رقابتی ایران و عربستان در منطقه محسوب می‌شود. تحولات سیاسی و امنیتی سال 2003 میلادی در عراق، منجر به افزایش نقش و تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در صحنه سیاسی این کشور شد. در این راستا، عربستان در تلاش است تا ضمن افزایش حوزه نفوذ و گسترش قلمروی ژئوپلیتیکی خود در عراق، از توسعه نفوذ سیاسی و معنوی ایران در این کشور جلوگیری به عمل آورد. از این‌رو، هدف اصلی پژوهش، تجزیه و تحلیل سیاست‌ها و سازوکارهای عربستان سعودی در مقابله‌جویی این کشور با جمهوری اسلامی ایران در صحنه سیاست عراق (2018-2003) می‌باشد.
روش:پژوهش حاضر در تلاش است؛ با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی و در چارچوب نظریه موازنۀ تهدید، به بررسی ابعاد و زوایای مختلف این موضوع بپردازد.
یافته‌ها:یافته های پژوهش نشان می‌دهد که عربستان در پی شکست داعش در سوریه و عراق، با هدف موازنه‌سازی قدرت منطقه‌ای ایران، به اقداماتی چون تحریک سلفی‌گری، دامن‌زدن به ناامنی‌ها در قلمروی ژئوپلیتیکی ایران و تقویت بنیان دفاعی روی آورده است تا از این طریق از رشد فزاینده قدرت ایران در عراق جلوگیری کند؛ از طرفی ایران نیز در تلاش است با تقویت مناسبات خود با عراق پساداعش مانع از تغییر معادلات قدرت به نفع رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی خود به خصوص عربستان در این کشور شود.
نتیجه‌گیری: نتایخ حاصل از پژوهش نشان می‌دهد؛ عربستان سعودی برای احیاء قدرت و نفوذ خود در عراق که بعد از حمله سال2003 آمریکا به این کشور با افزایش و توسعه قلمروی نفوذ تهران در صحنه سیاست عراق همراه بوده است، سیاست کنترل و مهار نفوذ ایران در منطقه از جمله عراق را دنبال می‌کند و در این راستا؛ در اتحادی راهبردی با هم‌پیمانان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خود، به اتخاذ سیاست‌هایی علیه منافع تهران در صحنه سیاسی عراق دست زده است.
Objective: Iran and Saudi Arabia are two prominent actors in the Middle East and regional rivals. In this regard, Iraq is one of the important reflections of the competitive policies of Iran and Saudi Arabia in the region. The political and security developments in Iraq in 2003 led to an increase in the role and influence of the Islamic Republic of Iran in the country's political scene. In this regard, Saudi Arabia is trying to prevent the development of Iran's political and spiritual influence in Iraq while increasing its sphere of influence and expanding its geopolitical territory in Iraq. Therefore, the main goal of the research is to analyze the policies and mechanisms of Saudi Arabia in the face of this country's confrontation with the Islamic Republic of Iran in the field of Iraqi politics (2013-2003). Method: The present study, relying on the descriptive-analytical method and the context of the theory of threat balance, is an attempt to examine the various dimensions and angles of this issue. Results: The findings show that Saudi Arabia, following the defeat of ISIS in Syria and Iraq, with the aim of balancing Iran's regional power, has resorted to measures such as inciting Salafism, inciting insecurity in Iran's geopolitical realm and strengthening its defense base in order to prevent the growing power of Iran in Iraq; On the other hand, Iran is trying to strengthen its relations with post-ISIS Iraq to prevent the change of power equations in favor of its regional and international rivals, especially Saudi Arabia in this country. Conclusion: The results of the research show; Saudi Arabia is pursuing a policy of controlling and controlling Iran's influence in the region, including Iraq, in order to restore its power and influence in Iraq, which has been accompanied by an increase in the scope of Tehran's influence in Iraq's politics since 2003 US-led invasion. And in this regard, inn a strategic alliance with its regional and trans-regional allies, it has adopted policies against Tehran's interests in the Iraqi political arena.
خلاصه ماشینی:
نتیجه‌گیری: نتایخ حاصل از پژوهش نشان می‌دهد؛ عربستان سعودی برای احیاء قدرت و نفوذ خود در عراق که بعد از حمله سال2003 آمریکا به این کشور با افزایش و توسعه قلمروی نفوذ تهران در صحنه سیاست عراق همراه بوده است، سیاست کنترل و مهار نفوذ ایران در منطقه از جمله عراق را دنبال می‌کند و در این راستا؛ در اتحادی راهبردی با هم‌پیمانان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خود، به اتخاذ سیاست‌هایی علیه منافع تهران در صحنه سیاسی عراق دست زده است.
این مسائل همراه با سقوط طالبان در افغانستان، تغییر و تضعیف حاکمان سنی در منطقه، خروج نیروهای نظامی امریکا از خاک عراق در راستای افزایش قدرت و نفوذ ایران در معادلات سیاسی این کشور، شکست داعش در سوریه و عراق و نقش مؤثر ایران در مبارزه با این گروه تروریستی و عدم موفقیت عربستان در جنگ فرسایشی با یمن از جمله امتیازهایی است که به ایران تعلق گرفته و عربستان از آن محروم مانده است؛ بنابراین، سعودی‌ها در تلاش‌اند تا با اقداماتی چون طرح ائتلاف‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، کمک به جنگ‌های فرقه‌ای در عراق، تحریک سلفی‌گری، حمایت از گروه تروریستی داعش و هدایت کردن آن به سمت ایران برای رقیب سنتی خود چالش‌ها و مشکلات امنیتی ایجاد کنند تا بتواند قافیه باخته شده در عراق، سوریه و یمن و ...
275-316 The Quarterly Journal of Political Studies of Islamic World Vol. 9, NO,33, Spring 2020: 77-100 Explanation the Role of a New Middle Class in the Process of Transition to Democracy: A Comparative Study of Egypt and Bahrain Hassan Ahmadi 1 Ph. D.
(
, 
, 
)
