چکیده:
تبیین موضوع: بی تردید فضای سبز و پارک های شهری را باید در زمره اساسی ترین عوامل پایداری جیات طبیعی و انسانی در شهرنشینی امروز به شمار آورد که اگر به طور صحیح برنامه ریزی شوند، در سالم سازی جسم و روح انسان تاثیرات مطلوبی خواهند داشت. بر همین اساس یکی از وظایف اساسی و مهم برنامه ریزان شهری، تخصیص بهینه زمین به کاربری فضای سبز شهری است؛ که در این تحقیق رهیافت توسعه پارکهای جیبی از طریق مشارکت شهروندان به عنوان یکی از مؤثرترین روشها برای جبران بخشی از کمبود فضای سبز در محلات شهری پیشنهاد شده است. روش: روش تحقیق پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی و ماهیت آن منطبق بر روش توصیفی- تحلیلی میباشد. روش گردآوری اطلاعات به طرق کتابخانهای و مشاهده میدانی(مصاحبه ساختار یافته با ابزار پرسشنامه) صورت گرفته است. محدوده مکانی تحقیق شهرک زیباشهر و امیرکبیر شهر با( جمعیت13907 نفر) بوده و حجم نمونه برای کل محدوده مورد مطالعه 374 نفر می باشد. با توجه به نزدیکی جمعیت دو منطقه به یکدیگر، برای هر دو محدوده نمونه یکسان در نظر گرفته شده لذا برای هر محله 187 پرسشنامه توزیع گردید. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون تک نمونه ای T، آزمون تحلیل واریانس و روش تحلیل مسیر با کمک نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. یافتهها: یافته های تحقیق نشان داد که ضریب تاثیر شاخص ها بر توسعه پارک های جیبی در محله زیباشهر برابر 26.98 و در محله امیرکبیر برابر 25.5 است. از طرفی، مطابق تحلیل مسیر، مولفه سمن ها با اثر کل 0.507 و مولفه احساس تعلق با اثر کل 0.432 بیشترین تاثیر را بر توسعه پارک های جیبی در محدوده مورد مطالعه داشته است. نتایج: آنچه از نتایج پژوهش در محلات زیباشهر و امیرکبیر محرز گردید امر مشارکت در محلههای زیباشهر و امیرکبیر برای توسعه چنین فضاهایی از کششپذیری بالایی برخوردار بوده و می تواند مامنی برای بازآرایی آن در راستای خلق و توسعه پاکت پارک ها باشد.
Objective:Green spaces and parks should certainly be considered as one of the most fundamental factors in sustainability of natural and human life; if properly planned, they will have a beneficial impact on health of human body and soul. However, the optimal allocation of land to green space in cities is one of the most important tasks of urban planners. This study proposed the approach of developing pocket parks through citizen participation as one of the most effective ways to compensate for the lack of green space in urban areas. Methods: This was applied descriptive-analytical study. The library study and field observation (structured interview using questionnaire) was conducted for collecting the data. The study was conducted in Zibashahr and Amir Kabir (population= 13907). The sample size was determined to be 374 people. Due to similar population at two regions, 187 questionnaires were distributed at each region. Using SPSS software, the one sample t-test, ANOVA, and path analysis method were used for analyzing the data. Results: The findings showed that the impact coefficient of indices on development of pocket parks in Zabashahr and Amir Kabir neighborhoods is equal to 26.98 and 25.5, respectively. On the other hand, according to path analysis, the NGO component (total effect= 0.507) and sense of belonging (total effect= 0.432) had the highest impact on development of pocket parks in study area. Conclusion: The findings showed that the contribution in development of Zibashahr and Amir Kabir areas may be a source of reassurance for development of pocket parks.
خلاصه ماشینی:
بر همين اساس يکي از وظايف اساسي و مهم برنامه ريزان شهري، تخصيص بهينه زمين به کاربري فضاي سبز شهري است ؛ که در اين تحقيق رهيافت توسعه پارک هاي جيبي از طريق مشارکت شهروندان به عنوان يکي از مؤثرترين روش ها براي جبران بخشي از کمبود فضاي سبز در محلات شهري پيشنهاد شده است .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2 - Urban green space 3 - Urbanization شهر زنجان نيز به دليل داشتن ظرفيت ها و پتانسيل ها در زمينه ي ايجاد فضاي سبز بطور عام و پارکهاي جيبي به طور خاص مي تواند با سودجويي از مشارکت شهروندان به رشد و توسعه پارک هاي جيبي بيفزايد؛ زيرا اين گونه پارک ها به عنوان فضاي گمشده از سلسله مراتب پارک هاي شهري زنجان هستند که مي توانند نقش موثري در حيطه آرامش ، فضاي فراغت و بازي و گردشگري شهروندان آن داشته باشند؛ هدف برنامه ريزي شهري نظم بخشيدن به فضاهاي شهري از لحاظ دسترسي به امکانات و خدمات شهري و توزيع مناسب کاربري هاي مختلف شهري مي باشد و دسترسي به فضاي سبز شهري متناسب با نياز و مشارکت مردم محلي ، مي تواند سهم زيادي در پايداري محلات شهر زنجان داشته باشد.
در نتيجه وضعيت امنيت در محله بسيار مطلوب بوده و طبق ميانگين قابل توجه (٤,٢٨)، مي توان اين معيار را به عنوان يک امتياز مطلوب براي توسعه پارک هاي جيبي در نظر گرفت .