چکیده:
فرآیند شکل‌گیری قواعد حقوق بین‌الملل خصوصا پس از تشکیل سازمان ملل متحد اساسا مبتنی بر معاهده‌سازی بوده است و دولتها نقشی اساسی در کلیه مراحل مذاکره، تدوین و تصویب داشته‌اند. لیکن در دو دهه اخیر تلاش شده است با تغییر راهبرد در قانون‌گذاری بین‌المللی از نقش رضایت دولتها در قاعده‌سازی بین‌المللی کاسته شود. در برابر گرایش "حقوق بین‌الملل رضایی" که مبتنی بر انعقاد معاهدات و کسب رضایت صریح دولتها بوده است، گرایش "حقوق بین‌الملل غیررضایی" ظهور کرده است. دولت‌های درحال‌توسعه در مقام دفاع از "حقوق بین‌الملل رضایی" به جایگاه این مفهوم در کنوانسیون 1969 وین، نقش و اهمیت رضایت دولتها در شناسایی دولت‌های جدیدالتاسیس و رضایت دولتها در پذیرش روش‌های مسالمت‌آمیز حل اختلافات استناد می‌کنند، حال آن‌که دولت‌های غربی خصوصا ایالات متحده آمریکا در مقام دفاع از "حقوق بین‌الملل غیررضایی"، کسب رضایت دولتها را مانعی بزرگ برای همکاری‌های بین‌المللی می‌دانند و لذا در توجیه دیدگاه خود به عرف بین‌المللی، قواعد آمره، کارکرد سازمان‌های بین‌المللی و دادگاه‌های بین‌المللی و بالاخره حقوق نرم استناد می‌کنند. در این میان رویه و عملکرد دولتها در مذاکرات بین‌المللی پیرامون مسائل مهم جهانی از جمله چالش‌های زیست‌محیطی نقشی اساسی در راهبرد قانون‌گذاری بین‌المللی و حصول توافق به شیوه‌های نوین با مشارکت گسترده بازیگران مختلف بین‌المللی داشته است. کنفرانس COP21 پاریس در دسامبر 2015 در خصوص تغییرات آب و هوایی، بزرگ‌ترین گردهمایی جهانی با راهبردی نوین در امر قانون‌گذاری و هنجارسازی در حقوق بین‌الملل برای حل یک مساله مشترک جهانی محسوب می‌گردد.
The formation of international law especially after the foundation of United Nations (1945) is mainly based on the State’s practice through treaty-making process by States themselves. The States agrees to be bound by an treaty if the formal steps of agreement such as negotiation, signature, ratification etc. is respected. Since that time, the role of State’s consent has been diminished and the western countries focuses on the development of the “unconsensual international law”. In this paper, the practice of States are examined which shows that the present trend of international law take distance from hard law and shifts to the “soft law”. Taking note of the new development of international law , we study the States practices on the codification of the Paris Climate Change agreement of December 2015.
(
, 
, 
)
